Else Beekman
Na jaren van onderzoek en eindeloze tochten door smalle gangen en diepe schachten, is het eindelijk zover: wetenschappers hebben in de Sierra de las Nieves in de provincie Málaga de grootste grot van Andalusië ontdekt. De vondst is bijzonder, niet alleen voor de wetenschap, maar ook voor iedereen die Andalusië en speleologie een warm hart toedraagt.
Al sinds de jaren ’90 werd vermoed dat er onder de Sierra de las Nieves een enorm grottenstelsel moest bestaan. Maar het bewijs bleef tot nu toe uit. Op 26 september ontdekten leden van het Grupo de Exploraciones Subterráneas (G.E.S.) van de Sociedad Excursionista de Málaga een fysieke verbinding tussen twee bekende grotten: de Sima del Nevero en de Sima del Aire. Door die verbinding ontstaat een enorm ondergronds complex dat nu officieel het grootste van Andalusië is: het ‘Complejo Nevero-Aire’.
Met liefst 26,4 kilometer aan gangen en een diepte van bijna een kilometer staat deze grot nu ook in de top van grootste grotten van heel Spanje.
Mogelijk bewijs van menselijke aanwezigiheid in nieuwe grot in Malaga
Dertig jaar werk beloond
De ontdekking komt niet uit de lucht vallen. Speleologen werkten hier meer dan drie decennia aan. Ze brachten de grotten in kaart, analyseerden data en keerden telkens terug de diepte in, op zoek naar dat ene ontbrekende puzzelstuk.
Dat stuk is nu gevonden. Volgens de onderzoekers zou de grot nog groter kunnen zijn. Als het systeem ook verbonden blijkt met de nabijgelegen Cueva del Agua, kan het geheel zelfs boven de 50 kilometer uitkomen.
Ondergronds erfgoed in Málaga
Het grottenstelsel ligt in het Nationaal Park Sierra de las Nieves, een gebied dat gedeeltelijk ook in de provincie Cádiz ligt, met ruige bergen, zeldzame flora en diepe kloven. Maar dus ook met een indrukwekkende ondergrondse wereld.
Sierra de las Nieves wordt zestiende Nationaal Natuurpark van Spanje
José Miguel Marín, voorzitter van de Mancomunidad van gemeenten in het park en burgemeester van Istán, is trots: “We wisten al dat de Sierra de las Nieves bijzonder is, maar dit bevestigt het nog eens. Deze vondst laat zien dat onze natuur ook onder de oppervlakte verrassingen in petto heeft.”
De parkrichting benadrukt dat speleologie altijd met toestemming moet gebeuren. Niet alleen voor de veiligheid, maar ook om kwetsbare ecosystemen te beschermen die in deze grotten leven.
Ideale plek voor ontstaan van nieuwe grotten
Wat deze ontdekking extra bijzonder maakt, is dat de Sierra de las Nieves van nature een ideale plek is voor het ontstaan van grotten. Het gebergte bestaat grotendeels uit kalksteen, een gesteente dat langzaam oplost wanneer er water doorheen sijpelt. Door de vele natuurlijke scheuren en breuken in het gesteente, ontstaan door eeuwenlange geologische activiteit, krijgt regenwater vrij spel om diep door te dringen. In combinatie met de steile hellingen en hoogteverschillen ontstaat zo, over miljoenen jaren, een ondergronds landschap vol gangen, schachten en holtes. Dat verklaart waarom juist deze regio zo’n rijke grotstructuur kent.
Nieuw bijzonder natuurverschijnsel voor Andalusië
De hoop van grotonderzoekers en autoriteiten is dat de ontdekking niet alleen wetenschappers, maar ook natuurliefhebbers naar het gebied trekt. Natuurlijk wel op een manier die past bij de kwetsbaarheid van de omgeving. Voor de betrokken speleologen voelt dit als de kroon op het werk van een generatie. En voor Andalusië betekent het opnieuw een plek op de kaart van bijzondere natuurverschijnselen.
Een van hoogste ijsgrotten ter wereld ligt in Spanje