Andalusië staat voor een grote uitdaging met betrekking tot toerisme. De impact van toerisme in de regio is enorm, zowel positief als negatief. Een recent onderzoek naar overtoerisme van het regionale ministerie van Toerisme en Cultuur concludeert dat 48 gemeenten in de regio zwaar overbelast zijn door toeristen.
Die overbelasting vraagt om een speciale aanpak. Sevilla, Málaga, Cádiz en Fuengirola zijn enkele van de meest getroffen plaatsen.
Resultaten van het onderzoek
In mei presenteerde Arturo Bernal, hoofd van het ministerie, een studie van het publieke bedrijf voor Toerisme en Sport in Andalusië (EPGTDA). Hieruit bleek dat “91% van de respondenten toerisme als positief voor de lokale economie en werkgelegenheid beschouwt.” Slechts 16% was voorstander van een toeristenbelasting. Deze belasting blijft een punt van discussie tussen de Junta en de gemeenten. Hoewel sommige partijen voorstander zijn van een extra belasting om de toeristische druk te verlichten, blijft Francisco Salado, voorzitter van de Diputación de Málaga, tegenstander van belastingverhogingen. Deze kan de concurrentiepositie van toeristische bestemmingen schaden.Het onderzoek bracht ook de toeristische verzadiging in kaart.
Toeristische overbelasting
Volgens de studie zijn 48 gemeenten in Andalusië zwaar verzadigd met toeristen. Deze gemeenten hebben te maken met een hoge dichtheid en intensiteit van bezoekers. De kustprovincies Málaga, Granada en Cádiz zijn het zwaarst getroffen. In Málaga gaat het om de volgende 17 gemeenten: Manilva, Gaucín, Algatocín, Jubrique, Jimera de Líbar, Ronda, Fuengirola, Benalmádena, Torremolinos, Málaga, Viñuela, Almáchar, Canillas de Albaida, Cómpeta, Torrox, Frigiliana en Nerja.
Granada heeft 11 zwaar met toeristen verzadigde gemeenten: Almuñécar, Arenas del Rey, Lanjarón, Pampaneira, Trevélez, Güejar Sierra, Capileira, Monachil, Granada, Gor en Nevada.
In Cádiz is er sprake van overtoerisme in de volgende gemeenten: Cádiz-stad, Conil de la Frontera, Barbate, Tarifa, Alcalá de los Gazules, El Bosque, Grazalema, Zahara en Olvera. In de provincie Huelva gaat het om Sanlúcar de Guadiana, Cortelazor, Fuenteheridos en Los Marines. De provincie Jaén heeft Santa Elena, Santiago-Pontones, La Iruela en Cazorla als door toerisme overbelaste gemeenten. Almería heeft slechts twee gemeenten die te kampen hebben met toeristische overbelasting: Vélez-Blanco en Mojácar. In de provincie Sevilla staat alleen de stad in dit lijstje.
Middelmatige en lage belasting
Naast de zwaar verzadigde gemeenten zijn er 47 gemeenten met een middelmatige toeristische belasting, waaronder Córdoba stad. De provincie Córdoba heeft geen overbelaste gemeenten. In Sevilla hebben Algámitas en El Ronquillo een middelmatige verzadiging en in Cádiz gaat het om Chipiona, Rota en Benaocaz. Huelva heeft meer gemeenten op deze lijst, namelijk Santa Bárbara de Casa, Hinojos, Santa Ana la Real, Aracena, Ayamonte, Isla Cristina, Punta Umbría en de hoofdstad van Huelva. De provincie Granada telt er acht: El Pinar, La Taja, Bérchules, Diezma, Freila, Castril, Polopos en Pinos Genil. Ook acht gemeenten met een gemiddelde verzadiging in Almería: Fondón, María, Bacares, Sorbas, Los Gallardos, Vera, Almería en Níjar.
Malaga is een van de provincies die het meeste toerisme trekt en telt 12 gemeenten met een gemiddelde verzadiging, zoals Estepona, Benahavís, Marbella, Mijas, Parauta, Tolox, El Burgo, Montejaque, Ardales, Fuente de Piedra, Comares en Villanueva del Rosario. In Jaén zijn er vijf: de stad Jaén, Hinojares, Pozo Alcón, Segura de la Sierra en Hornos.
Er zijn ook 41 gemeenten met een lage toeristische verzadiging, zoals Jerez de la Frontera en Motril, waar het aantal bezoekers beheersbaar blijft.
Uitdagingen
De explosieve groei van toerisme in Andalusië leidt tot verschillende uitdagingen, zoals geluidsoverlast, afvalproblemen en illegale vakantieverhuur. De laatste uitdaging leidt weer tot een ontoegankelijke woningmarkt voor starters en mensen met lage inkomens. De regering heeft een onderzoek geopend naar verhuurplatforms die ongeregistreerde woningen aanbieden. Alleen al in Sevilla bleek meer dan de helft van de online aangeboden vakantiehuizen geen vergunning te hebben.
Preventie van toersimefobie
Anders dan in steden als Barcelona, lijkt er in Málaga nog geen sprake van turismofobie. Francisco Salado benadrukt het belang van toerisme voor de regio en wijst op initiatieven om bewustwording te vergroten. Recent lanceerde de Diputación een campagne om scholieren te informeren over de voordelen van toerisme onder het motto ‘Toerisme is goed voor iedereen. Laten we er goed voor zorgen!’
Methodologie van het onderzoek
Voor het uitvoeren van de studie Perceptie van de Inwoners over Toerisme in Andalusië, werden de verschillende niveaus van verzadiging in de autonome gemeenschap in de beschouwde toeristische gemeenten in acht genomen. Deze classificatie werd bepaald op basis van het criterium van de toeristische bevolking (aantal niet-ingezeten inwoners met een tijdelijk verblijf omdat ze op bezoek zijn of in toeristische accommodaties verblijven). Van de 785 gemeenten in Andalusië zouden er volgens de methodologie van de Junta 136 als toeristische gemeente kunnen worden aangemerkt. Dat is 17% van het totaal aantal steden en dorpen in de regio. Het onderzoek gebruikt indicatoren van toeristische intensiteit en dichtheid om gemeenten te rangschikken. Deze indicatoren werden berekend op basis van het aantal toeristen per vierkante kilometer en het aantal beschikbare verblijfplaatsen. Op basis van deze gegevens werd bepaald welke gemeenten hoog, middelmatig of laag verzadigd zijn.
Lees ook: Costa del Sol verwacht opnieuw recordjaar voor toerisme