Else Beekman
Er is een opmerkelijke ontwikkeling gaande in de regio Valencia. Daar is sprake van een recordstijging in de aankoop van agrarische percelen. Wat ligt aan de basis van deze trend, en welke gevolgen heeft dit voor de regio?
In 2024 steeg de aankoop van landbouwgrond in de Valenciaanse Gemeenschap met 24%. Volgens cijfers van het Spaanse Nationale Instituut voor Statistiek (INE) werden in oktober 4.634 transacties geregistreerd, een record sinds 2007. De provincie Alicante ging met een groei in aankoop van agrarische percelen van 38% aan kop van deze trend. Gevolgd door Castellón (24%) en Valencia (16%). De oorzaak ligt grotendeels bij bedrijven die grootschalige zonne- en windparken willen ontwikkelen en voor dat doel veel grond nodig hebben.
Concentratie van projecten
De nieuwe parken worden vooral gebouwd in het binnenland van de provincies Valencia en Alicante vanwege gunstige orografische omstandigheden, lage grondprijzen en bestaande infrastructuur. Windparken worden voornamelijk ontwikkeld in het noorden van Castellón. Grote projecten, zoals in de Valle de Ayora en Alt Vinalopó, trekken aanzienlijke investeringen. Zo heeft X-Elio plannen voor vijf zonneparken met een totale investering van €250 miljoen.
Versnelling van hernieuwbare energie
Na jaren van stilstand zet de Valenciaanse overheid vol in op hernieuwbare energie. In de komende drie jaar zullen 25 megaprojecten gerealiseerd worden met een gezamenlijke capaciteit gelijk aan twee kerncentrales. De eerste zeven projecten zijn reeds goedgekeurd, met een totale investering van €640 miljoen. Prominente spelers zoals Iberdrola, Acciona en Repsol hebben grote plannen in de regio.
Nieuwe wetgeving
Om de energietransitie te versnellen, heeft de Valenciaanse overheid de regelgeving versoepeld. In 2020 legde Compromís beperkingen op, maar die zijn inmiddels versoepeld onder het nieuwe decreet Simplifica. Hierdoor zijn administratieve procedures voor de aankoop van agrarische percelen versneld en is de maximale oppervlakte voor zonneparken vergroot. Deze aanpassingen hebben de weg vrijgemaakt voor de huidige boom in projecten.
Knelpunten in elektriciteitsnetwerk
Hoewel de ontwikkelingen veelbelovend zijn, waarschuwt de sector voor knelpunten in het elektriciteitsnetwerk. De groei van transport- en distributienetwerken moet gelijke tred houden met de uitbreiding van zonne- en windparken. Toch is het potentieel enorm: alleen al in het derde kwartaal van 2024 werd een recordcapaciteit van 843 megawatt aan zonneparken goedgekeurd, het dubbele van de huidige operationele capaciteit in de regio.
Groeiend protest
Enige tijd geleden schreven we over de zorgen van de hernieuwbare energiesector over de golf van bewegingen in het lege Spanje die opkomen tegen de aanleg van nieuwe wind- en fotovoltaïsche energieparken. Boeren, ranchers, hoteliers, natuurliefhebbers… de lijst van tegenstanders groeit. De bouw van zonneparken is dan ook in verrassende aantallen toegenomen de laatste jaren. Bovendien worden ze steeds groter. De tien grootste beslaan een oppervlakte van liefst 5.913 hectare. Hetzelfde gebeurt met windenergie, al komt de tegenwerking hier vooral vanwege de visuele impact die de constructies hebben voor de omwonenden.