Judith Goeree
Spanje staat aan de vooravond van een historische vermogensverschuiving. Volgens het nieuwste miljardairsrapport van de Zwitserse bank UBS telt het land inmiddels 32 mensen met een vermogen boven de miljard dollar, een select gezelschap dat slechts 0,000064 procent van de bevolking vormt. Samen bezitten de allerrijksten van het land 213 miljard dollar, een stijging van ruim 21 procent ten opzichte van vorig jaar.
In 2025 traden acht nieuwkomers toe tot de miljardairslijst, terwijl drie personen wegvielen doordat hun vermogen onder de grens van één miljard zakte. Netto staan er vijf superrijken meer dan een jaar geleden. Volgens UBS is de dynamiek aan de top opvallend, omdat het vermogen niet alleen snel stijgt, maar ook omdat het zich steeds sterker concentreert binnen een beperkte kring van families.
Ortega blijft onbetwiste nummer 1
De absolute dominantie komt van één naam: Amancio Ortega, oprichter van modeconcern Inditex, het bedrijf achter onder ander Zara. Zijn vermogen steeg in een jaar tijd met 21 miljard dollar en bedraagt nu 124 miljard dollar. Daarmee bezit hij in zijn eentje meer dan de helft van het totale miljardairsvermogen in Spanje.
Deze eenzijdige verdeling is volgens UBS exemplarisch voor de Spaanse situatie waarin een klein aantal familiebedrijven in hoge mate de economische machtsstructuur van het land bepaalt. Mode, retail, vastgoed en infrastructuur blijven de motoren achter die explosieve vermogensgroei.
Spanje valt in het rapport op door de sterke toename van multimiljonairs én door een groeiende concentratie van familievermogens,” stelt Pablo Carrasco, directeur van UBS Wealth Management Spanje. De bank ziet dat de rijkdom vooral groeit bij die ondernemers die al decennialang bepalend zijn voor het Spaanse bedrijfsleven.
Een erfenisgolf van 162 miljard dollar
Het meest ingrijpende cijfer uit het rapport gaat niet over de huidige rijkdom, maar over de toekomst ervan. Volgens UBS zal in de komende 15 jaar naar verwachting 162 miljard dollar van eigenaar wisselen door erfenissen.
Dat bedrag is vergelijkbaar met het volledige jaarlijkse BBP van een land als Griekenland. Het is geld dat nu in handen is van een relatief oude generatie miljardairs en dat binnenkort wordt doorgegeven aan kinderen, kleinkinderen en opvolgers in de bedrijfsstructuren.
UBS waarschuwt dat deze enorme overdracht van vermogen grote gevolgen kan hebben voor Spanje. Omdat veel van de rijkdom is geconcentreerd in familiebedrijven, verandert met een erfenis niet alleen het privévermogen, maar ook het eigenaarschap van ondernemingen die een belangrijke rol spelen in de Spaanse economie. Nieuwe erfgenamen kunnen andere keuzes maken dan de huidige generatie: zij kunnen investeringen verschuiven, bedrijfsstrategieën aanpassen of juist voorzichtiger gaan opereren. Volgens UBS kan zo’n verschuiving van 162 miljard dollar de besluitvorming binnen familiebedrijven, de richting van investeringsstromen en daarmee de stabiliteit van de Spaanse economie ingrijpend beïnvloeden. Een “gedisciplineerde aanpak van successieprocessen” is volgens UBS essentieel.
Een wereld in recordgroei van superrijken
De Spaanse ontwikkeling staat niet op zichzelf. Wereldwijd stijgt het aantal miljardairs tot 2.919, een toename van bijna negen procent vergeleken met vorig jaar. De sterkste groei komt echter niet van geërfd vermogen, maar van mensen die hun fortuin zelf hebben opgebouwd. Deze groep self-made miljardairs voegde afgelopen jaar 386,5 miljard dollar toe aan het wereldwijde vermogen.
Dat is opmerkelijk, omdat het laat zien dat in veel landen vooral nieuwe bedrijvigheid de motor is achter de vermogensgroei. Het gaat om sectoren die razendsnel groeien: technologie, genetica, de productie van vloeibaar gas, en infrastructuur. Die dynamiek staat in scherp contrast met Spanje, waar de groei vooral voortkomt uit bestaande familievermogens.
Het beeld van miljardairs wereldwijd wordt bevestigd door de cijfers per sector.
- Technologiesector: het vermogen van techmiljardairs steeg wereldwijd met 23,8 procent, gedreven door bedrijven in kunstmatige intelligentie, software en cloudinfrastructuur.
- Industriesector: industriële vermogens namen zelfs 27,1 procent toe. Eén persoon domineert dit veld: Elon Musk, die goed is voor ruim 40,7 procent van alle rijkdom binnen deze categorie.
Ook de positie van vrouwen binnen de mondiale superrijke klasse verschuift. Vrouwelijke miljardairs zagen hun gemiddelde vermogen toenemen met 8,4 procent, ruim twee keer zo snel als mannen. In totaal zijn er wereldwijd 374 vrouwelijke miljardairs, een aantal dat inmiddels vier jaar op rij sneller groeit dan dat van hun mannelijke tegenhangers.
Waar blijft Spanje achter?
Opvallend genoeg komt de Spaanse groei nauwelijks door nieuwe ondernemers, maar door het vergroten van bestaande fortuinen. De nieuwe namen op de lijst zijn geen jonge techmiljardairs, maar personen die vermogen hebben geërfd of hun ondernemingen verder zagen groeien dankzij gunstige marktomstandigheden.
Dat maakt Spanje tot een uitzondering binnen Europa. Omdat de groei vooral uit bestaande familievermogens komt en niet uit nieuwe sectoren, waarschuwen economen dat de kloof tussen rijke en minder vermogende Spanjaarden verder kan toenemen. Vooral het ontbreken van sterke technologische en innovatieve groeimotoren maakt dat nieuwe welvaart niet breed in de samenleving terechtkomt.
De stille machtsverschuiving
De komende jaren markeren waarschijnlijk een kantelpunt voor Spanje door een stille machtsverschuiving die achter de schermen plaatsvindt. Bedrijven die al jaren in handen zijn van dezelfde families krijgen naar verwachting voor 2040 nieuwe eigenaars, investeringsbeslissingen verschuiven naar een jongere generatie en het fiscale en juridische systeem wordt geconfronteerd met de grootste vermogensoverdracht uit de moderne Spaanse geschiedenis.
Met 162 miljard aan erfenissen in het vooruitzicht wordt duidelijk dat vermogen niet alleen groeit, het gaat ook over in andere handen. De verwachte verschuiving in eigenaarschap kan voor Spanje aanzienlijk zijn, juist omdat een groot deel van de economie leunt op familiebedrijven waarvan het vermogen de komende jaren in beweging komt.
Markante tegenstelling in Marbella: Luxe en rijkdom maar salarissen lager dan gemiddeld