Het plan richt zich vooral op het verbeteren van de bescherming van de waterreserves en het tegengaan van overexploitatie en vervuiling door landbouw- en veeteeltactiviteiten. Jaarlijks wordt ongeveer 23% van het verbruikte water uit de grond opgepompt. Op sommige plaatsen wordt dit percentage echter ver overschreden.
Bekijk ook: Spanje veroordeeld tot waterstress
Afgezien van de eilanden (die hun eigen bijzonderheden hebben) vertegenwoordigt het Júcar-bekken 47%. Alleen al in 2020 moest de regering hier de verklaring “at risk” ondertekenen voor zes watervoerende lagen. In Guadiana is dat 29%. Daar werden tot 2014 en 2015 tot negen watermassa’s in gevaar verklaard, die nog niet zijn hersteld. In de Guadalquivir vertegenwoordigt het verbruik van watervoerende lagen 30% van het totaal. In de Andalusische Middellandse Zeegebieden is dat 44% en in Catalonië 40%.
Meer dan 1.100 gebieden waar overexploitatie plaatsvindt
Het grondwaterpeil in Spanje is de afgelopen decennia sterk gedaald, voornamelijk als gevolg van overexploitatie en een gebrek aan regenval. Volgens gegevens van het Ministerie van Ecologische Transitie zijn er momenteel meer dan 1.100 gebieden in Spanje waar sprake is van overexploitatie van de grondwaterreserves. Deze situatie heeft grote gevolgen voor het milieu en de economie, aangezien grondwater een belangrijke bron van irrigatie is voor de landbouw en veeteelt.
Nationaal inventarisatiesysteem
Het plan van het ministerie heeft als doel de overexploitatie van de grondwaterlagen te verminderen door het opstellen van een nationaal inventarisatiesysteem van de grondwaterbronnen en het vaststellen van maximale exploitatieniveaus. Het plan voorziet ook in de ontwikkeling van duurzame irrigatiesystemen en de implementatie van waterbesparende technologieën.
Bekijk ook: Grootschalige waterdiefstal in Spanje ontdekt tijdens macro-operatie
Een ander belangrijk aspect van het plan is het verminderen van de vervuiling van de grondwaterlagen door landbouw- en veeteeltactiviteiten. Het gebruik van meststoffen en pesticiden heeft geleid tot een sterke toename van het nitraatgehalte in het grondwater, wat schadelijk is voor mens en milieu. Het plan beoogt deze vervuiling te verminderen door de implementatie van striktere regelgeving voor het gebruik van meststoffen en pesticiden en het vaststellen van maximale nitraatgehaltes.
Beschermingsgebieden rond de grondwaterbronnen
Een belangrijke maatregel in het plan is het instellen van beschermingsgebieden rond de grondwaterbronnen. Deze gebieden zijn bedoeld om de watervoorraden te beschermen tegen vervuiling en overexploitatie door het beperken of verbieden van potentiële vervuilende activiteiten en het vaststellen van maximale exploitatieniveaus. Deze beschermingsgebieden bestaan al sinds 1985, maar de implementatie ervan was tot nu toe niet succesvol.
Beschermingsgebieden opnieuw activeren
Het ministerie wil deze beschermingsgebieden opnieuw activeren en voorzien in wettelijke bepalingen die hun effectiviteit vergroten. Het ministerie verwacht dat tegen 2024 het aantal beschermingsgebieden met 50.000 vierkante kilometer zal toenemen.
Bekijk ook: Plannen om bemesting rond Mar Menor aan banden te leggen
Naast de ontwikkeling van een procedure voor de verklaring van beschermingsgebieden voorziet het plan ook in juridische middelen om de naleving van de regelgeving af te dwingen.