Else Beekman
In reactie op de gewijzigde geopolitieke situatie ondergaan de Spaanse strijdkrachten een ongekende modernisering met een budget van meer dan €50 miljard. Dit bedrag wordt verdeeld over tientallen defensieprojecten en zal de nationale defensie-industrie, die werk biedt aan zo’n 70.000 mensen, een enorme impuls geven.
Volgens het recente rapport Spain Defence and Security Industry zijn er momenteel al meer dan vijftig projecten in uitvoering. Nu de Verenigde Staten dreigen zich terug te trekken uit de NAVO (bron), willen Spanje en andere Europese landen hun defensie versterken om minder afhankelijk te zijn van de VS. Hierdoor profiteren Spaanse bedrijven als Indra, Navantia, Escribano en Urovesa van de aangekondigde miljardeninvesteringen.
Belangrijkste investeringen
Naast het uitbreiden van het aantal actieve militairen (momenteel circa 120.000) en een salarisverhoging van €200 per maand, wil de Spaanse regering fors investeren in moderniseringsprogramma’s. Deze projecten worden eerst gefinancierd door het ministerie van Industrie en later terugbetaald door het ministerie van Defensie. Belangrijke projecten voor de landmacht zijn de ontwikkeling van de VAC- en VCR 8×8-pantservoertuigen, met een budget van ruim €2 miljard per project. Verder schaft Spanje voor €287,5 miljoen 168 lanceerinrichten en 1.680 Spike LR2-raketten aan voor versterking van de antitankcapaciteit.
Nieuwe onderzeeërs en fregatten voor Spaanse marine
Ook de Spaanse marine wordt gemoderniseerd. De bouw van vier S-80-onderzeeërs is in volle gang. De eerste werd in november 2023 geleverd, terwijl de laatste – als alles volgens plan verloopt – in 2030 operationeel zal zijn. Het project heeft een totale waarde van €3,9 miljard. Hoewel Navantia de hoofdaannemer is, werken ook bedrijven als Indra, SAES, Sainsel en Tecnobit mee aan de productie.
Daarnaast worden er vijf F-110-fregatten gebouwd voor een bedrag van €4,3 miljard. Net als bij de onderzeeërs wordt de financiering eerst geregeld via het ministerie van Industrie. Later wordt deze door Defensie terugbetaald.
Luchtmacht zoekt vervanging voor verouderde gevechtsvliegtuigen
De Spaanse luchtmacht staat voor een uitdaging: de vervanging van de verouderde F-18 Hornet- en AV-8B+ Harrier-gevechtsvliegtuigen. In 2022 bestelde Spanje twintig Eurofighter-jets via het Halcón I-programma, een investering van €2 miljard. Kort daarna volgde Halcón II, waarmee nog eens 25 Eurofighters werden aangeschaft voor €4 miljard.
Een probleem is de vervanging van de Harrier, die verticaal kan opstijgen en landen en daardoor compatibel is met het vliegdekschip Juan Carlos I. De Eurofighter heeft deze functie niet. Een alternatief is de Amerikaanse F-35, die wél verticaal kan landen en opstijgen. Maar investeren in Amerikaans materieel zou botsen met Spanje’s nieuwe strategie om de Europese defensie-industrie te versterken.
Europese plannen om concurrentie met Starlink aan te gaan
Niet alleen op het land, ter zee en in de lucht wordt geïnvesteerd; ook in de ruimte zoekt Spanje naar nieuwe kansen. Airbus Spanje werkt samen met het Franse Thales en het Italiaanse Leonardo aan een Europees alternatief voor Starlink, het satellietnetwerk van Elon Musk. Dit initiatief moet de Europese afhankelijkheid van Amerikaanse technologie verminderen. Dat geldt met name voor strategisch belangrijke regio’s zoals Oekraïne. Daar speelt Starlink nu een cruciale rol in de communicatie-infrastructuur.
Lees ook: Spanje verhoogt defensiebudget om NAVO-doel te halen