Er is nog steeds geen akkoord tussen Spanje en het VK over Gibraltar, maar het is wel een stap dichterbij. Dat is de conclusie die kan worden getrokken uit de bijeenkomst die vrijdag in Brussel werd gehouden. Daar ontmoetten de ministers van Buitenlandse Zaken van beide landen, José Manuel Albares en David Cameron elkaar. Ook vicevoorzitter van de Europese Commissie, Maros Sefcovic, en de premier van Gibraltar, Fabian Picardo, waren aanwezig.
Het Europees Parlement heeft nog niet eerder op zo’n hoog niveau, in aanwezigheid van de ministers van Buitenlandse Zaken, over deze zaak vergaderd. Er zijn in totaal 18 technische vergaderingen gehouden om vooruitgang te boeken met een pact dat nu om de hoek lijkt te liggen.
Positieve sfeer
De gesprekken vonden plaats in een constructieve sfeer. De partijen hebben zeker vooruitgang geboekt. Er is overeenstemming bereikt over grote beleidslijnen, onder meer met betrekking tot luchthavens, vrachtvervoer en mobiliteit. De onderhandelingen zullen de komende weken worden voortgezet om de overeenkomst tussen de EU en het VK te sluiten.
Het was de eerste keer dat een bijeenkomst van vier in deze vorm plaatsvond. Al bij zijn aankomst in Brussel was Albares optimistisch over de vooruitgang die kon worden geboekt. Wel hield hij vast aan een zin die hij de laatste tijd steeds herhaalt. “Niets is afgerond totdat alles is afgerond”.
Maar vijf jaar na de Brexit, moet de kwestie van Gibraltar nog worden afgehandeld. Gibraltar een van de belangrijkste punten van de onderhandelingen was na het vertrek van het VK uit de EU, aangezien het nu een extra-EU grens is voor een lidstaat als Spanje.
Overeenkomst vereist de uitdrukkelijke goedkeuring van Spanje
De onderhandelingen over de definitieve overeenkomst hebben dan ook tot doel een definitief kader vast te stellen voor de betrekkingen tussen Gibraltar en de Europese Unie en tussen de Rots en Spanje. Voor alle EU-overeenkomsten met Gibraltar is de goedkeuring van Spanje nodig.
De uiteindelijke overeenkomst zal essentiële kwesties in de relatie tussen Gibraltar en Spanje definitief regelen, zoals de toegang van mensen en goederen of het type fysieke en fiscale grens tussen de twee gebieden.
Overeenstemming moet welvaart garanderen van de regio
Albares herhaalde dat “er al afspraken zijn over algemene beleidslijnen” en dat hij op dit moment niet op “details” wil ingaan. “De onderhandelingen bevinden zich op hun hoogtepunt en we willen ze beschermen en ervoor zorgen dat ze succesvol worden afgerond. We hebben nog een paar weken intensief werk voor de boeg, maar we hebben allemaal onze inzet getoond om tot een definitief akkoord te komen, dat goed zal zijn voor de hele bevolking”, vertelde de minister aan journalisten. “De overeenkomst moet de toekomstige welvaart van de hele regio garanderen. En vertrouwen, rechtszekerheid en stabiliteit brengen voor het leven en de bestaansmiddelen van mensen in de hele regio. Zonder afbreuk te doen aan de juridische standpunten van de partijen”.
Spaanse minister wil zo snel mogelijk tot akkoord komen
“We hebben nog geen datum vastgesteld”, zei Albares over het einde van de gesprekken, ondanks het feit dat er nog maar twee maanden te gaan zijn tot de Europese verkiezingen. Dit moment zou een impasse kunnen vormen in dit soort contacten. “Ik zou willen dat het morgen was, en Spanje zal geen middel onbeproefd laten om het zo snel mogelijk te doen”. Alles ligt nog open, maar het lijkt erop dat de belangrijkste stappen al zijn gezet.
Spanje heeft altijd de teruggave van de rots geëist
In geen geval zullen de overeenkomsten, waarin Spanje de volledige macht heeft een verlies van soevereiniteit van het Verenigd Koninkrijk over de kolonie inhouden. Dit ondanks het feit dat de dekolonisatie van het grondgebied al decennia lang een Spaanse eis is. Het officiële standpunt van de regering eist dat de rots wordt “gereïntegreerd” in het nationale grondgebied en verwijst naar de bepalingen van de Verenigde Naties over het dekolonisatieproces, waarbij het Verenigd Koninkrijk wordt aangespoord om hierover bilateraal te onderhandelen
Lees ook: Handel in drugs in Straat van Gibraltar eiste sinds 2016 al meer dan 20 levens