Costa del Sol muurvast: gaat Málaga ten onder aan eigen succes?

door Else BeekmanElse Beekman
Gaat Málaga ten onder aan eigen succes? Files Costa del Sol domineren de kustwegen

De snelle groei van Málaga en de Costa del Sol levert volle hotels, volle vluchten én (té) volle wegen op. Terwijl de regering vol inzet op uitbreiding van het vliegverkeer, waarschuwen topexperts dat de regio zonder forse investeringen in mobiliteit en betaalbare woningen “ten onder kan gaan aan het eigen succes”. De dagelijkse files op de A-7 en een overbelast Cercanías-treinnetwerk zetten de leefbaarheid én het imago als topbestemming onder druk. Kortom: de Costa del Sol zit muurvast.

Ingenieur en stedenbouwkundig zwaargewicht Luis Cepedano fileert de prioriteiten in een interview met de krant El Español. “Waarvoor willen we het aantal passagiers op de luchthaven verhogen van 24 naar 36 miljoen als de mobiliteit ontbreekt — zowel over de weg als per spoor?” Volgens zullen de aangekondigde 1,5 miljard euro aan luchthavinvesteringen (AENA) weinig zoden aan de dijk zetten zolang de regio kampt met verkeersopstoppingen, watertekort en trage woningontwikkeling. Het zou veel meer zin hebben om staatsmiddelen eerst te richten op betaalbare woningbouw, snellere mobiliteit over de weg en ontlasting van A7.

Dagelijks verkeersinfarct en frustraties aan de Costa del Sol

Cepedano vreest bovendien een structurele verzadiging van de kuststrook: “Málaga kan ten onder gaan aan zijn eigen succes”. Zonder “globale planning” ziet hij prijzen verder stijgen en verschuift de druk landinwaarts. “We zullen het normaal gaan vinden dat Antequera… een soort uitbreiding van Málaga wordt”, zegt hij daarover.

Files van Vélez-Málaga tot Puerto Banús

Een dag eerder, op 25 oktober 2025, beschreef een tweede analyse hoe het verkeer in de provincie Málaga wordt lamgelegd door meer dan een dozijn zwarte punten. Op de ringweg ten oosten van de stad Máaga nam het verkeer in het zwaarste segment tot 79% toe in tien jaar. Elk incident op de A-7 kan in de spits kilometerslange stilstand veroorzaken. Voor forenzen uit onder meer Rincón de la Victoria is de motor soms de enige manier om reistijden te halveren.

Rincón de la Victoria krijgt nieuwe verbinding met de snelweg

Vicente Jordá, ingenieur en lid van het Platform voor Infrastructuur in Málaga, schetst de oplossing: haal auto’s van de weg met hoogwaardig OV. Dat betekent opwaarderen van de forenzentreinen van Cercanías (C-1) en eindelijk doorpakken met de kusttrein die, idealiter op drukke punten ondergronds, Nerja met Algeciras zou verbinden. Dan zouden lange ritten terug kunnen gaan naar 20–40 minuten. Alternatieve trajecten die mensen alsnog de auto in dwingen, acht hij weinig aantrekkelijk.

Economische en toeristische impact

De Confederatie van Zakenlieden in Málaga (CEM) waarschuwt dat de huidige wegennetten voor demografische groei “niet op niveau zijn” en dat verstoppingen de economie afremmen. De hotelsector (Aehcos) ziet directe schade: ontevreden bezoekers én personeel dat te laat komt door files. Het risico: imagoverslechtering van een bestemming die juist floreerde dankzij bereikbaarheid en comfort. Opmerkelijk is dat de hotelsector hiervoor al in februari 2024 voor waarschuwde.

Wonen: geen snelle oplossing, druk richting binnenland

Cepedano ziet geen kortetermijnoplossing voor de woningcrisis (binnen 5–10 jaar). Niet alleen is planvorming traag,“van vijf jaar tot… nooit”, er is ook weinig ontwikkelbaar land aan de kust. Tel daar nog bij op de waterschaarste en de spanningen in het elektriciteitsnet. Als je in een project veel woningen moet reserveren voor sociale/gesubsidieerde bouw (VPO) zónder extra geld, komt de bouw juist trager op gang en worden woningen in het vrije segment duurder. Het gevolg is een spreiding naar het achterland, bijvoorbeeld Antequera, Coín en omgeving én meer pendelverkeer. En dat is precies wat de infrastructuur nu al niet aankan.

Knelpunten

Weg (kortetermijnprioriteit). De doorstroming stokt op knooppunten waar meerdere rijstroken uiteindelijk uitkomen op te kleine rotondes en krappe aansluitingen. Gericht ingrijpen op de meest problematische aansluitingen tussen Málaga en de Axarquía kan snel winst opleveren. Beter benutten van de tolweg AP-7 en het onderzoeken van (tijdelijke) tol- of toegangsmethoden kan de A-7 ontlasten.

Openbaar vervoer. Omdat extra asfalt beperkt effect heeft, is een verschuiving weg van de auto naar openbaar vervoer cruciaal: verhoog frequentie, betrouwbaarheid en capaciteit van de Cercanías (C-1) en creëer snelle buslijnen met vrije baan als overbrugging. Zo haal je op korte termijn auto’s van de weg en verkort je pendeltijden.

Kusttrein (middellange/lange termijn). Een kustlijnspoor ondergronds via Mijas en Estepona biedt het meeste potentieel voor reistijden van 20–40 minuten. Realisatie vergt echter minstens 12–16 jaar; tracékeuzes bepalen het draagvlak en de uiteindelijke modal shift.

Woningbouw en ruimte. Traag vergunningsproces, beperkte bouwlocaties aan de kust en knelpunten bij water en elektra houden de productie achter. Zonder extra financiering voor betaalbare segmenten (VPO) remt een hoge VPO-verplichting projecten en stijgen prijzen in de vrije sector. De druk verschuift richting binnenland (Antequera), wat de pendelstroom juist vergroot.

Bestemmingskwaliteit. Voorkom dat “toeschouwers het spektakel opeten”: bescherm het historische centrum tegen overtoerisme en focus op basale voorzieningen (zoals het muziekauditorium) in plaats van iconische hoogbouw. Zo blijft Málaga leefbaar voor bewoners én aantrekkelijk voor bezoekers. (Stellingname Cepedano.)

Bottom line

Zonder voorrang voor mobiliteit en woningen is meer vliegverkeer schijnbare vooruitgang. De waarschuwing van Cepedano—“Málaga kan sterven van succes”—vindt elke ochtend bewijs op de A-7. De keuze is helder: nu investeren in slimme wegverbeteringen, hoogwaardig OV en versnelde woningproductie, of straks betalen met leefbaarheid, economie en reputatie.

Europese Commissie onderzoekt ontbrekende kusttrein Costa del Sol