Wetenschappers uit Galicië en Portugal zijn het project Terramater gestart om de preventie van bosbranden en het bodemherstel van verbrande gebieden te verbeteren. Aan het project werken wetenschappers van de Universiteit van Santiago de Compostela samen met diverse Portugese instellingen. Onderzoek wordt gedaan naar het bodemherstel in twee regio’s die veel met bosbranden te maken hebben. Voor het project is ruim 1 miljoen euro vrijgemaakt.
In het zuiden van Galicië en het noorden van Portugal ligt de tragedie van 2017 nog vers in het geheugen. Aan weerszijden van de grens vernietigden vlammen destijds duizenden hectares en kwamen brandweerlieden om het leven. Deze historisch gebeurtenis kan volgens de wetenschappers echter worden ingezet om toekomstige branden te voorkomen en tegen te gaan, vertelt de projectleider Felipe Macias aan EFEverde.
Risicogebieden identificeren
In een historisch onderzoek werd informatie verzameld over bosbranden in de afgelopen decennia. Daaruit zijn factoren vastgesteld die een rol spelen bij grote branden, zoals de grondsoort, hoe de grond wordt gebruikt, de vegetatie en de oriëntatie. Op basis van deze gegevens creëert Terramater geografische informatiekaarten van de meest aangetaste gebieden in het zuiden van Galicië en het noorden van Portugal.
Die informatie en gegevens over de juridische kaders in beide landen inzake brandbestrijding en het daaropvolgend herstel, vormen de pilaren van het project dat uiteindelijk zal resulteren in een vroegtijdig waarschuwingssysteem. Zo hoopt men sneller en effectiever te kunnen ingrijpen in hoge risicogebieden.
Bemesting en kunstmatige bodems
Een effectieve manier om bosbranden te voorkomen is het herstellen van de productieve en oorspronkelijke ecologische functies van de verbrande gebieden. Terramater wil bodemherstel bewerkstelligen middels het gebruik van de zogenaamde tecnosoles, een soort ‘bodem a la carte’ waaraan, afhankelijk van het gewenste gebruik, de vereiste voedingsstoffen worden toegevoegd en verdelgende stoffen worden verwijderd. Het resultaat is een duurzame bodem die in staat is om op eigen kracht de biogeochemische processen te doorlopen net als een natuurlijke bodem. Voor de vervaardiging van tecnosoles worden bijproducten en grondstoffen gebruikt, zoals stenen en zand, maar ook afval. Op deze manier komt een kringloop tot stand die het herstel van de bodem na een brand zal bespoedigen.
Veldwerk
Het team van Terramater heeft al een begin gemaakt met de ontwikkeling van meststoffen en bodemaanpassingen met monsters en veldtesten. Daarbij zijn experimenten gestart in de in 2019 door brand verwoeste gebieden.
Volgens de projectplanning zullen in de streek van Braganza (Portugal), onder toezicht van boswachters, gecontroleerde kleine branden worden gesticht. Na het blussen kunnen dan vanaf het eerste moment de herstelmaatregelen worden toegepast. Dit experiment ligt vanwege de coronamaatregelen nu stil maar het onderzoeksteam hoopt spoedig verder te kunnen gaan, temeer omdat ze in de winter dienen plaats te vinden vanwege de luchtvochtigheid.