Judith Goeree
Wetenschappers uit Spanje maken zich ernstig zorgen over de opwarming van het zeewater in de Middellandse Zee. Ze spreken van mariene hittegolven die steeds vaker, langer en intenser voorkomen. Die zorgen niet alleen voor problemen onder water, maar hebben ook gevolgen voor het leven aan land.
Hittegolven in zee blijven langer hangen
De zee warmt op, dat is een feit. Volgens onderzoekers van het Spaanse onderzoeksinstituut IMEDEA duren hittegolven in zee tegenwoordig veel langer dan vroeger. In de jaren 40 ging het nog om zo’n 15 dagen per jaar, inmiddels zijn dat er bijna 50. Vooral in het westen van de Middellandse Zee – dus ook rond de Balearen en de oostkust van Spanje – zijn de verschillen groot: het water kan daar meer dan vijf graden warmer zijn dan normaal.
Een mariene hittegolf ontstaat wanneer het zeewater vijf dagen of langer ongewoon warm blijft. Dat zie je niet direct aan de oppervlakte, maar de schade die het aanricht is minstens zo groot als bij een hittegolf op het land.
Gevolgen van mariene hittegolven voor Spanje
De gevolgen van de opwarmende zee zijn duidelijk merkbaar voor Spanje. De effecten zijn zichtbaar en tastbaar, vooral rond de Balearen. Daar verdwijnen belangrijke zeegrasvelden, zoals de posidonia, in rap tempo En dat is zorgelijk, want deze onderwaterplanten zijn belangrijk voor het onderwaterleven. Deze onderwaterplanten spelen een sleutelrol in het ecosysteem en nemen CO₂ op.
Ook de visserij en toerismesector ondervinden de impact. Door het warme water raken voedselketens uit balans en trekken vissen weg – of worden verdrongen door soorten die hier eigenlijk niet thuishoren. Deze verandering verstoren de natuurlijke omgeving. De economische impact is vooral merkbaar in de kustgebieden, waar veel mensen afhankelijk zijn van visserij en toerisme.
De mariene hittegolven hebben daarnaast ook invloed op de weersomstandigheden op het vasteland. Hevige regenval en overstromingen komen steeds vaker voor, met alle gevolgen van dien.
Dana Valencia symbool voor klimaatcrisis in Europa volgens nieuw Copernicus-rapport
Spaanse wetenschappers volgen de ontwikkelingen op de voet
Onderzoekers van het Spaanse Instituut voor Oceanografie (IEO) doen metingen langs de Spaanse kust om inzicht te krijgen in wat er gaande is in zee. Tijdens recente expedities onderzochten ze onder meer de temperatuur, het zoutgehalte, het zuurstofniveau en het plankton in de Middellandse Zee.
Volgens oceanograaf Marta Marcos van de Universiteit van de Balearen is het overduidelijk dat de mens een grote rol speelt bij de opwarming van de zee. “De enige oplossing is stoppen met het gebruik van fossiele brandstoffen. De relatie is overduidelijk,” stelt ze. Uit het onderzoek blijkt dat bijna de helft van de extreme hittegolven sinds het jaar 2000 niet zou zijn ontstaan zonder de opwarming van de aarde door menselijke uitstoot.
Wetenschappers roepen op tot actie
De wetenschappers waarschuwen dat mariene hittegolven in de toekomst alleen maar zullen toenemen als de wereldwijde temperatuur blijft stijgen. Ze pleiten voor meer internationale samenwerking en onmiddellijke maatregelen om verdere opwarming van het zeewater te beperken.
Klimaatcrisis liet het afgelopen jaar duidelijke sporen na in Spanje