Judith Goeree
De boodschap ‘het is genoeg’ weerklinkt op zondag 18 mei 2025 op alle Canarische Eilanden en in diverse Spaanse en Europese steden in demonstraties tegen het massatoerisme op de eilanden. Duizenden mensen trekken de straat op in de hoofdsteden van de eilanden en in steden als Madrid, Barcelona, Valencia en zelfs Berlijn en Londen. De betogers eisen een duurzamer toeristisch model, betaalbare woningen en betere arbeidsomstandigheden in de horeca.
Massaal protest op alle eilanden
Op initiatief van de beweging ´Canaria tiene un límite´ startten de protesten rond 11.00 uur op alle eilanden, hoewel sommige marsen iets later van start gingen. In Santa Cruz de Tenerife vertrok de stoet vanaf de Plaza Weyler. Demonstranten dragen spandoeken met teksten als “Geen lozingen meer in zee”, “Voer een ecotaks in” en “Politici, heb respect voor de Canarische Eilanden”. Op andere borden staan afbeeldingen van vervuilde stranden en van de bekende Canarische kunstenaar César Manrique, die bekendstaat om zijn inzet voor natuurbehoud op de eilanden.
Op het ritme van trommels en traditionele Canarische instrumenten worden leuzen gescandeerd die zijn gericht aan de president van de Canarische Eilanden, Clavijo:
“Clavijo, luister, het volk is in opstand”, “Minder beton, meer gezond verstand”,
en “Waar blijft het geld van het toerisme?”
Wooncrisis, ecotaks en arbeidsrechten
In Las Palmas de Gran Canaria ligt de nadruk op de wooncrisis. Veel bewoners kunnen door het de vele vakantieverhuur nauwelijks nog een betaalbare woning vinden. Vooral jongeren en mensen met een laag inkomen worden hierdoor hard geraakt.
Op Fuerteventura vragen demonstranten om betere bescherming van natuur en lokaal erfgoed, en om regulering van vakantieverhuur. In gemeenten zoals La Oliva wordt meer dan 40 procent van de woningen gebruikt voor toeristische doeleinden. Hierdoor zijn veel inwoners gedwongen te leven in campers, auto’s of zelfs containers.
Ook de watercrisis op Fuerteventura komt aan bod. Betogers roepen op tot de oprichting van een publiek waterconsortium dat water levert via hernieuwbare energie en de bouw van biologische waterzuiveringsinstallaties. “Als er water is voor duizenden zwembaden en golfbanen, dan moet er ook water zijn voor de bevolking”, zei activiste Adelina Padrón tegen persbureau EFE.
Niet tegen toerisme, maar vóór verandering
De organisatoren van de demonstraties benadrukken dat ze niet tegen toerisme zijn, maar tegen de manier waarop het nu georganiseerd is. Ze willen een toeristisch model dat duurzaam, sociaal rechtvaardig en milieuvriendelijk is. De protesten zijn een vervolg op eerdere demonstraties in april 2024, toen ook al tienduizenden mensen de straat op gingen.
Steun vanuit Spanje en Europa
Behalve op de eilanden zelf, zijn er uit solidariteit ook protesten in onder meer Madrid, Barcelona, Granada, Bilbao, Pamplona, Santiago de Compostela en Berlijn en Londen. Daar zijn eveneens mensen bijeen gekomen om steun te betuigen en aandacht te vragen voor gedeelde problemen als lage lonen, woningnood en ecologische schade door massatoerisme.
Ook in andere delen van Spanje staat toerisme onder druk
De zorgen over massatoerisme beperken zich niet tot de Canarische Eilanden. Ook bestemmingen als Mallorca, Ibiza, Barcelona en Málaga worstelen al jaren met de druk op de leefomgeving, woningmarkt en infrastructuur. In Barcelona heeft het stadsbestuur aangekondigd dat tegen 2028 alle vergunningen voor vakantieverhuur worden ingetrokken om de woningnood te bestrijden. Daarnaast is de toeristenbelasting verhoogd, vooral voor cruisetoeristen die de stad slechts kort bezoeken.
Op de Balearen is in 2016 een ecotaks ingevoerd, waarmee projecten voor milieubescherming en cultureel erfgoed worden gefinancierd. In Málaga startte onlangs een bewustwordingscampagne gericht op toeristen. De stad kwam met gedragsregels en kledingadvies voor het stadscentrum, na klachten van bewoners over overlast. Bovendien heeft ook Málaga drastische maatregelen genomen voor de verhuur van toeristische woningen. De protesten op de Canarische Eilanden sluiten daarmee aan bij een bredere beweging in Spanje. Het land heeft volgens velen een duurzamer en socialer toerismemodel nodig.
Verborgen parels langs de ruige noordkust van Gran Canaria