Het is na een eerste poging in augustus om de minderjarige migranten terug te sturen nog steeds niet mogelijk om de terugkeer legaal voort te zetten. Justitiie verlamde die poging nadat was vastgesteld dat 55 minderjarigen zonder de wettelijke procedure waren teruggestuurd naar Marokko. De reden, volgens bronnen die bekend zijn met het proces, is dat Rabat niet heeft gereageerd op verzoeken om informatie over de sociaal-gezinssituatie van elke minderjarige. Dit is een fundamentele procedure om een eventuele repatriëring uit te voeren.
Zonder de medewerking van Marokko is de inzet van middelen die beloofd zijn door de regering van Pedro Sánchez (materiële middelen, aanklagers, tolken en ambtenaren) om minderjarigen terug te sturen naar hun land een loze kreet.
Kritieke situatie
Na de illegale binnenkomst van 10.000 mensen controleerde de politie meer dan 1.100 minderjarigen in de stad. De situatie was kritiek. Er waren geen middelen en veel kinderen leefden op straat. Als gevolg daarvan zette de lokale overheid Pedro Sánchez onder druk om hen naar hun land en families terug te brengen.
In augustus hebben de lokale autoriteiten, de regeringsdelegatie in Ceuta en het ministerie van Binnenlandse Zaken, met de steun van Rabat, de repatriëring versneld die volgens de Ombudsman de hele juridische procedure oversloeg. Hier op wees het Openbaar Ministerie van de Nationale Rechtbank. Op dat moment waren er ongeveer 700 kinderen opgenomen.
Deze aantallen zijn echter gedaald. Volgens de lokale overheid zijn er momenteel 425 minderjarigen in de opvangcentra van Ceuta. Niemand biedt een officieel antwoord over hun verblijfplaats. Een groot aantal van die jongens is echter ofwel de straat op gevlucht met de bedoeling het schiereiland te bereiken of is daar al, nadat ze hun leven op het spel hebben gezet in een boot of zich verstopt hebben in een vrachtwagen, aldus El País. Dit is geverifieerd en bevestigd door NGO’s ter plaatse.
Spanje wil repatriëring hervatten
Op een centraal plein in Madrid vertelde Jawad, een van die jongens van 17 jaar aan EL PAÍS dat hij in de onderkant van een vrachtwagen was gekropen om naar Andalusië te gaan. “Nu slaap ik in een park.”
Veel andere minderjarigen zijn de afgelopen zes maanden 18 geworden. Sommigen waren al meerderjarig toen ze aankwamen – bijna 70. Een kleine groep wist zich te voegen bij familieleden in andere provincies.
In september lanceerde het ministerie van het voorzitterschap een werkgroep van zes ministeries met de bedoeling de repatriëringen te hervatten, ditmaal volgens de procedure. De groep stemde ermee in om versterkingen naar Ceuta te sturen om de dossiers te instrueren en de kinderen beter te verzorgen. Ook is het protocol afgesproken dat moet worden gevolgd om aan de wet te voldoen.
Documentatie vereist uit Marokko
Dit protocol, opgesteld door Justitie, maar met bijdragen van andere departementen, maakt in het eerste artikel duidelijk dat, alvorens een repatriëringsprocedure te starten, een rapport moet worden opgesteld van de diplomatieke vertegenwoordiging van het land van herkomst over de familieomstandigheden van de minderjarige. Dit is wat artikel 191 van de Regeling van de Vreemdelingenwet voorschrijft.
Als dergelijke informatie over het gezin niet beschikbaar is, moet het rapport een “schriftelijke toezegging” van de bevoegde autoriteit bevatten dat zij de verantwoordelijkheid voor het kind op zich zal nemen. Dit document wordt aangevraagd via het Algemeen Commissariaat voor Immigratie; Buitenlandse Zaken dient het verzoek in bij het Marokkaanse consulaat.
Verschillende bronnen die het proces begeleiden bevestigen dat er geen reactie is uit Marokko; en dat er zonder dat geen vooruitgang zal zijn. Volgens dezelfde bronnen had het College geen hoge verwachtingen van het invullen van veel dossiers. Waar het echter niet op rekende was een blokkade in de beginfase.
Deze documentatie is niet de enige die Spanje claimt uit Marokko. De regering wil vooral dat Rabat de rapporten over de 55 gezinsherenigingen of voogdij in augustus opstuurt. Het maakt deel uit van de verdediging van de staat tegen mogelijke strafrechtelijke procedures die hij moet ondergaan. Ook daar wordt niet op gereageerd vanuit Marokko.