Het gaat om drie gevallen waarbij er sprake was “onnodig of buitenproportioneel machtsgebruik” door de Spaanse politie jegens burgers die de restricties van de lockdown aan hun laars zouden hebben gelapt. Ook drukt Amnesty International in het rapport haar zorgen uit over de buitenproportionele impact van de coronacrisis op dakloze burgers; tientallen daklozen werden in Madrid, Barcelona en Valencia door de politie bekeurd omdat zij zich op straat bevonden.
De Spaanse overheid liet onlangs weten een onderzoek te starten naar twee agenten van de Guardia Civil en vier agenten van de Nationale Politie wegens onrechtmatig handelen nadat de noodtoestand was ingegaan in Spanje. Ook een dertigtal overige ingediende klachten worden door de overheid in behandeling genomen.
Volgens het rapport van Amnesty International werden tussen 15 maart en 12 mei door de verschillende politiemachten in Spanje meer dan een miljoen bekeuringen uitgeschreven en werden meer dan 8.500 mensen aangehouden wegens het schenden van de lockdownregels. Op sociale media verschenen diverse video’s met agenten die bij de wetshandhaving onrechtmatig en op geweldadige wijze gebruik maakten van hun macht.
Het rapport beschrijft een van deze video’s waarop te zien is hoe een man en een vrouw in de regio Valencia in hun auto door de politie worden aangehouden. De man wordt door een politieagent verzocht om uit te stappen en zowel zijn broek als onderbroek te laten zakken terwijl hij op de stoep staat. Vervolgens krijgt de man een duw, ondanks dat hij zich niet verzet of aanstalten maakt op de agent af te gaan. Als de vrouw vraagt om te stoppen, worden zij en de man op gewelddadige wijze door de agenten tegen de grond gedrukt. Ten minste één agent slaat de vrouw daarbij met zijn wapen.
Op een tweede video is de gewelddadige aanhouding te zien in Bilbao van een jonge Noord-Afrikaan met psychische problemen en diens moeder die hem te hulp schiet. Drie agenten slaan zowel de jongen als zijn moeder, die uit probeert te leggen dat haar zoon aan een psychische stoornis lijdt, met hun knuppel. De Baskische regering heeft inmiddels een onderzoek gestart naar dit politieoptreden.
Op de derde video worden twee agenten in Málaga gefilmd die een dakloze slaan met hun wapen. Op het moment dat het slachtoffer op de grond ligt, wordt hij opnieuw aangevallen en door een van de agenten geschopt. Het slachtoffer verzette zich volgens het rapport niet, noch was hij een bedreiging voor de politieagenten. Wel liep de man met een steekwapen rond bij het busstation van Malaga en riep dat hij corona had. Op de video is echter duidelijk te zien dat hij bij zijn aanhouding geen mes in de hand had.
Onnodig politiegeweld
Een algemene conclusie die Amnesty International trekt uit het politieoptreden van de twaalf Europese landen, is dat er een verontrustend patroon te zien is van onnodig politiegweld waarvan voornamelijk etnische minderheidsgroepen en mensen uit de marges van de samenleving het slachtoffer zijn.