Toen statistiekbureau INE in 1975 begon met het berekenen van de levensverwachting was deze voor vrouwen 76,3 en voor mannen 70,6 jaar. Vorig jaar was de verwachting voor vrouwen gestegen naar 86,2 en voor mannen naar 80,9 jaar. Volgens de gegevens die het INE deze week publiceerde, maakt 2020 een einde aan deze stijgende lijn en is de levensverwachting voor vrouwen gezakt naar 85,4 en voor mannen naar 80 jaar.
Voor mannen valt de nieuwe levensverwachting negatiever uit dan voor vrouwen omdat het coronavirus onder de mannen meer levens eist dan onder vrouwen. Vanaf 70 jaar is dit zelfs drie keer zo veel. INE stelt dat de daling van tijdelijke aard is en naar verwachting in 2021 weer naar boven kan worden bijgesteld.
De daling is het gevolg van het grote aantal overlijdensgevallen als gevolg van covid-19 en een lichte daling van het aantal geboorten in 2020 ten opzichte van 2019. Volgens berekeningen van het INE zullen eind dit jaar 466.583 mensen zijn overleden in Spanje, dat zijn er liefst 51.513 meer dan in 2019. Het gaat om de grootste stijging van het sterftecijfer binnen één jaar sinds 1980, toen voor het eerst de sterftecijfers werden bijgehouden. Vóór dit jaar werden in 2015 de meeste sterfgevallen geregistreerd, dat waren er toen 26.738 meer dan het jaar daarvoor.
Minder immigratie en emigratie
Het INE signaleert ook andere veranderingen als gevolg van het coronavirus. Zo is het aantal migranten dat naar Spanje komt aanzienlijk gedaald en zijn er minder Spanjaarden geëmigreerd. In 2019 kwamen er 748.759 nieuwkomers naar Spanje en kozen 297.368 Spanjaarden ervoor naar een ander land te vertrekken. In 2020 zullen er naar verwachting 245.219 nieuwkomers en 135.648 emigranten worden geregistreerd. Per saldo neemt het inwonertal in 2020 in Spanje toe met 109.571, terwijl die in 2019 nog toenam met 451.391. Het INE verwacht dat de cijfers voor 2021 en 2022 vergelijkbaar zullen zijn met die van 2020.
Percentage niet in Spanje geboren inwoners neemt toe
Op de lange termijn ziet het INE het huidige inwonertal van 47 miljoen tot het jaar 2070 stijgen naar 50,6 miljoen inwoners. Het negatieve saldo als gevolg van het toenemende sterftecijfer en afnemende geboortecijfer wordt gecompenseerd door de migratie vanuit andere landen naar Spanje. Het percentage inwoners dat geboren is in Spanje zal dalen van de huidige 85% naar 66,8% in 2070. Tot 2027 zal naar verwachting het geboortecijfer nog blijven dalen, een tendens die in 2009 is ingezet. Vanaf 2028 zal dit waarschijnlijk weer omhoog gaan als de migrantenkinderen van nu hun kinderen in Spanje krijgen.
Toenemende vergrijzing
De Spaanse bevolking zal in de komende jaren verder vergrijzen: 65-plussers maken momenteel 19,6% van de bevolking uit, een percentage dat kan oplopen naar 31,4% rond het jaar 2050. In dat jaar zijn er relatief weinig mensen in de vruchtbare leeftijd die bovendien naar verwachting vaak geen of weinig kinderen zullen krijgen. Spanje is voor de instandhouding van het inwonertal dus sterk afhankelijk van migranten uit andere landen. In het jaar 2070 zal het percentage 65-plussers weer zijn afgenomen naar 28,6%.
Het INE voorspelt dat het aantal inwoners in de komende decennia het sterkst zal stijgen op de Balearen (14,9%), in Madrid (9,1%) en op de Canarische Eilanden (8,4%). Een afname van het aantal inwoners zal zich voordoen in de regio Extremadura (8,3%), Castilië en León (10%) en Asturië (10%).