Het project in de eerste ondergrondse waterstofafzetting in Europa zou 300 directe en hooggekwalificeerde banen en 1.500 indirecte banen opleveren in een regio die sterk onder de ontvolking heeft te lijden. Deze kan in potentie in de nabije toekomst de belangrijkste Europese leverancier van duurzame waterstof worden.
Experts verwachten dat waterstof een hoofdrolspeler gaat zijn bij het verminderen van de CO2-uitstoot en het koolstofarm maken van de wereld. Dit komt omdat waterstof een energiedrager is die kan worden geproduceerd zonder CO2-uitstoot, als dit met hernieuwbare energiebronnen wordt gedaan.
Er zijn twee hoofdtypen waterstof, afhankelijk van de herkomst: groen, verkregen met behulp van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen, en grijs, geproduceerd door koolwaterstoffen. Maar er is ook natuurlijke waterstof, dat wil zeggen waterstof dat zich ophoopt in de diepten van de aarde.
Helios Aragón PTE is van plan natuurlijke waterstof en helium – allebei gassen met een zeer beperkte aanwezigheid op het aardoppervlak – te winnen uit twee ondergrondse reserves in de buurt van Monzón en Barbastro (Aragón). Het bedrijf heeft al vergunningen om 60.000 hectare in de regio te exploiteren.
Lees ook: Frankrijk, Spanje en Portugal willen onderzeese waterstofpijpleidingen
Een aanzienlijk obstakel voor het project wordt nu alleen gevormd door de huidige Spaanse wetgeving inzake klimaatverandering. Zuivere waterstof, die op het Europese continent nooit is gewonnen, wordt in de ogen van de Spaanse wetgeving geclassificeerd als een koolwaterstof (zoals olie). Terwijl het dat niet is als men naar de chemische samenstelling kijkt. Sinds 2021 is de exploratie en exploitatie van koolwaterstoffen verboden. Het bedrijf wil daarom de exploitatie van natuurlijke waterstof opnemen in de Spaanse mijnbouwwet, schrijft El Confidencial. Dezelfde stap heeft Frankrijk zojuist gezet.
Zeer scherpe prijs
Het gas wordt ook wel aangeduid als ‘gouden waterstof’ omdat het praktisch niet in zuivere vorm op de planeet bestaat: meerstal wordt het geproduceerd uit andere stoffen. Energiedeskundigen brengen het op de markt tegen een zeer scherpe prijs (0,75 euro per kilo), terwijl groene waterstof, geproduceerd met het overschot uit hernieuwbare bronnen, tussen de 7 en 8 euro per kilo kost.
Vandaar dat investeerders zeer geïnteresseerd zijnin de ontdekking van de voorraad in de Pyreneeën. De reservaten liggen in een gebied van bijna 90.000 hectare. Helios Aragón PTE heeft exploratievergunningen geregeld voor 60.200 hectare.
Helium
Naast het uiterst zeldzame bestaan van ‘gouden’ waterstof is er een kleine voorraad helium in de Pyreneeën ontdekt. Dat zou tot 4% van het totale gas in deze natuurlijke voorraad kunnen uitmaken. Helium is een van de meest begeerde gassen op de markt. De prijs is de afgelopen vijf jaar met 250% gestegen en bereikt waarden die 100 keer hoger zijn dan die van aardgas. In Spanje is geen productie van dit type, ondanks dat 10% van de nationale industrie gerelateerd is aan dit gas.
“Traditionele” extractietechnieken
De waterstof en helium zouden worden gewonnen met behulp van “traditionele” olie- en gasproductietechnieken, zegt Ian Munro, de CEO van Helios Aragón. ‘Fracking’ is sinds 2012 verboden in Europa en in Aragón en wordt niet overwogen, omdat het ook niet nodig is. “Waterstof en helium zijn lichte gassen die geen hulp nodig hebben om op te stijgen”, legt Munro uit.
Minimale milieu-impact
De CEO van Helios Aragón belooft in ieder geval dat de milieu-impact “minimaal” zal zijn. Het heeft “visueel niets met een mijn te maken”. Het bedrijf wil gebruik maken van de lokale economie om het project uit te voeren.
Het programma zit nu in fase twee en wacht op een milieueffectrapportage, de goedkeuring van putten, het boren van de exploratieput en de bevestiging van de reikwijdte van de middelen. In dit stadium zal 14 miljoen euro worden geïnvesteerd. Vervolgens en alleen als de wetgeving het toestaat zullen de grote investeringen die beginnen met ongeveer 900 miljoen euro gedaan worden. Het winningsproject zou een levensduur hebben van 20 jaar. Nadat de waterstof uit de reserve is gewonnen, kan deze worden gebruikt als opslagplaats voor groene waterstof. Die wordt geproduceerd met het overschot aan hernieuwbare energiebronnen.
Lees ook: Jetten ziet Spanje als een van Nederlands belangrijkste waterstofpartners