De ren eindigt in de plaatselijke stierenarena, waar diezelfde avond tijdens de stierengevechten de stieren gedood zullen worden. Het is gebruikelijk dat een grote meerderheid van de deelnemers uit het buitenland komt om voor de stieren uit te rennen en zo hun ‘moed’ te tonen. Uit een onderzoek onder de renners van vorig jaar blijkt dat 90 procent van de deelnemers man is en 75 procent van de deelnemers jonger dan 35 jaar is. De grootste groepen buitenlandse deelnemers worden gevormd door Australiërs, Britten en Amerikanen.
Onder druk
Het feest komt steeds meer onder druk te staan. Niet alleen vanuit de hoek van dierenactivisten, maar ook omdat er de laatste jaren steeds meer seksuele agressie jegens vrouwen voorkwam. Volgens een artikel van de in Pamplona geboren journalist Miguel Izu in El País is het stierenvechten helemaal niet typisch voor Pamplona en omstreken, maar is het meer een fenomeen dat uit Andalusië, Salamanca en Madrid komt. De stierenrennen zouden voor Pamplona eerder een marketingverhaal zijn om toeristen te trekken dan traditie. Vroeger zou het een gebruik zijn geweest dat de stieren in kuddes naar de arena werden voortedreven, terwijl dat tegenwoordig in trucks gebeurd. In Pamplona heeft men van dat voortdrijven een nieuwe traditie gemaakt.
Ernest Hemingway
De roem van de stierenrennen is grotendeels te danken aan de Nobelprijswinnaar Ernest Hemingway die erover schreef. Toch ontkracht Izu in El País daar ook het een en ander aan. Hemingway zou er negen keer zijn geweest tussen 1923 en 1927 en nooit hebben gelogeerd in het hotel, dat nu nog pretendeert de kamer waar hij sliep in originele staat te hebben bewaard. Andere plekken uit het boek The Sun also Rises (1929) bestaan allang niet meer. Café Iruña, waar een levensgroot beeld van Hemingway is te zien, bestond nog niet in die tijd. De journalist heeft ook wat op te merken over de traditionele outfit tijdens het feest die bestaat uit een wit hemd, een witte broek en rode sjerp. ‘Die zijn gemaakt in China of in Bangladesh’, worden vooral gedragen door toeristen en kwamen tot voor veertig jaar terug helemaal niet voor in Pamplona’.
Seksuele agressie
De roep om de stierenrennen af te schaffen wordt zoals gezegd steeds groter in navolging van diverse steden en dorpen in Spanje waar feesten met stieren als hoofdonderdeel al zijn geschrapt. Ook helpen de seksuele agressies niet die de laatste jaren steeds meer plaatsvinden. In alle tumult worden bij vrouwelijke bezoekers de kleren van het lijf gerukt waarop ze onzedelijk worden betast of op andere wijze agressief en seksistisch benaderd. Het stadje wordt tijdens San Fermín overspoeld door feestgangers die soms de hele nacht doorhalen en daarbij vaak veel te veel drinken. In alle feestgedruis is het voor de autoriteiten extra moeilijk een en ander in goede banen te leiden.
SanFairPlay
In 2014 startte de gemeente al met een campagne tegen dit laakbare gedrag die ook dit jaar weer herhaald zal worden. Men wil voorkomen dat het imago van San Fermín en Pamplona wordt bezoedeld met foto’s van gretige mannenhanden die borsten betasten. ‘Nee blijft nee’, is de boodschap. Onder de noemer SanFairPlay ‘juerga limpio’ gaat de campagne dit jaar verder. Met statements als ‘de straat is geen vuilnisbak’, ‘de straat is geen toilet’, ‘Pamplona is geen stad zonder wet’, ’tijdens San Fermín betekent nee ook nee’ en ‘help hen die aan het werk zijn’ wil de gemeente bezoekers attenderen op laakbaar gedrag dat vermeden moet worden.
Andere activiteiten
De feesten duren voort tot vrijdag 14 juli middernacht. Naast de wereldberoemde ‘encierro’, zoals de stierenrennen worden genoemd die van 7 tot 13 juli elke ochtend om 8 uur plaatsvinden, zijn er ook talloze andere activiteiten georganiseerd in het oude centrum van de stad. Dierenrechtenorganisaties zijn fel tegen de ‘encierro’ zoals de stierenrennen in het Spaans worden genoemd. De stieren moeten letterlijk rennen voor hun leven om vervolgens bruut te worden afgeslacht in de arena onder toeziend oog van uitzinnig publiek.