Volgens de gegevens van COAG zijn er momenteel tien autonome gemeenschappen en meer dan 1.400 gemeenten getroffen door de schade hybride konijnen in 10 autonome regio’s. Het gaat om een miljoen hectare landbouwgrond, het economisch verlies loopt op tot 800 miljoen euro. Dit was de aanleiding om met het ministerie van Landbouw bijeen te komen om te proberen een oplossing te vinden voor een ‘alarmerende situatie die vele landbouwbedrijven aan de rand van de afgrond brengt’.
De hybride konijnen zijn intensiever gekruist om de eigenschappen te optimaliseren, bijvoorbeeld vruchtbaarheid, voortplanting, groei, vachtkleur en hanteerbaarheid. De wilde konijnen aten gras en beschadigden sommige graangewassen, maar aan andere infrastructuur en plantages richtten ze nauwelijks schade aan. De hybride is zeer vraatzuchtig en heeft een zeer hoog voortplantingsvermogen. We hebben het over meer geboorten per jaar en elke geboorte levert twaalf tot veertien nakomelingen op, terwijl de norm vroeger tussen drie en vijf lag. Ze klimmen zelfs in bomen, iets wat twintig jaar geleden ondenkbaar was,’ verklaarde Javier Fatás, graanproducent in Zaragoza en hoofd Milieu en Wildlife in het COAG-bestuur, aan de Spaanse nieuwssite 20minutos.
Rol van de burgers
‘Er is sprake van onverantwoordelijkheid aan de kant van de burgers (die tamme konijnen achterlaten als ze hun huisdier beu zijn en ze in de natuur achterlaten). Maar ook van de overheden zelf, die hebben geprobeerd de natuur kunstmatig vorm te geven en de ongecontroleerde verspreiding van konijnen hebben toegestaan om bedreigde soorten zoals de lynx te voeden. De situatie is uit de hand gelopen,’ bekritiseerde Fatás de situatie in een verklaring van COAG.
Economische schade enorm
Volgens berekeningen hebben deze hybride konijnen op een miljoen hectare aan al meer dan 800 miljoen euro schade veroorzaakt. Daarom streeft COAG naar een populatiebeheer ‘zoals dat ook met andere soorten is gebeurd’ en onderzoekt zij de meest geschikte methodologie om dit te bereiken, afhankelijk van de overheersende gewassen in elk gebied. Te denken valt aan ‘traditionele praktijken zoals de jacht, verschillende mechanische systemen, sterilisatie of biociden wanneer het niet mogelijk is op een andere manier op te treden’.
Droogte speelt een rol
De situatie is ook nog eens verergerd door de droogte. Konijnen eten, net als elk ander levend dier, het eerste groene wat het ziet, en dat is het zaad. Het aantal exemplaren is zo groot dat de jagers de hoeveelheid wild niet kunnen bijhouden. Boeren vragen dan ook om een verlenging van het jachtseizoen, een verhoging van het aantal vergunningen en de snelheid waarmee deze worden verleend, en het toestaan van het vrijmaken van wegen, sloten en spoorwegen.
En hoewel jagers ‘doen wat ze kunnen’, is er geen ‘effectieve manier’ om deze schade te voorkomen. De Spaanse regering roept aanstaande woensdag het droogtecomité bijeen om de gevolgen voor de landbouwsector te evalueren. Granen, wijngaarden, olijfbomen, amandelbomen het meest te lijden hebben onder de aanvallen van konijnen in gebieden zoals het ‘zuiden van Madrid, La Rioja, Aragon, de twee Castilla en Andalusië’.
Samen de bestrijding aanpakken
Om de hybride konijnen te bestrijden, is de Operationele Groep ter voorkoming van schade aan de landbouw door konijnen (Preveco) opgericht. Die bestaat uit de regionale regeringen van Castilla-La Mancha en Andalusië en organisaties als UPA, WWF en Agroseguro. Zij hebben al geëxperimenteerd met verschillende bestrijdingstechnieken, zoals omheiningen, afweermiddelen, ultrasone verjagers, zitstokken voor roofvogels of omheiningsbanden voor verschillende gewassen, en zij hopen steun te ontvangen om deze toe te passen om het ‘probleem’ op te lossen.