De export van sojabonen van Brazilië naar de EU is tussen januari en juli 2020 met 75 procent gestegen ten opzichte van dezelfde periode in 2019. Spanje is de op een na grootste importeur van Braziliaanse sojabonen, in 2019 bedroeg de invoer 544 miljoen euro. De Spaanse nieuwssite Cadena SER meldde eind september dat 20 procent van de export van sojabonen naar EU-landen verband houdt met de illegale ontbossing in Brazilië.
EU heeft bloed aan haar handen
‘Eerste wereldlanden hebben bloed aan hun handen’. Dat is de mening van milieuorganisaties Ecologistas en Acción en Rainforrest Foundation Norway. De organisaties zijn een campagne gestart genaamd #AparcaLaSoja en doen onderzoek naar de impact van de sojalandbouwindustrie in Brazilië.
De Spaanse nieuwssite CTXT is ervan overtuigd dat de soja-export per 2023 extreem zal veranderen. Vanaf dat jaar zal de Europese Unie starten met het verminderen van het verbruik van palmolie als biobrandstof en vooralsnog leek het erop dat sojaolie de ideale vervanger hiervoor zou zijn, zo meldt Ecologistas en Acción. Op dit moment vertegenwoordigt sojaolie al 26 procent van het wereldverbruik van biodiesel. Andere studies laten zien dat het mengen van biobrandstoffen uit voedselgewassen in de luchtvaart en vervoersector kan leiden tot ontbossing en klimaatschade.
Spanje medeplichtig
Vanuit de EU wordt er gehamerd op een kritische blik op onze voedselconsumptie en het veranderen van het productiemodel waar wordt gezocht naar de minst vervuilende energiebronnen. De sojateelt vernietigt beboste plekken zoals het Amazonegebied en Spanje is hieraan ‘medeplichtig’. De samenwerking tussen de landen voor de export van soja laat zien dat dit agrosysteem een verwoestend effect heeft en dat dit dringend moet veranderen.
Spanje extreem afhankelijk van Noord- en Zuid-Amerika
Niet alleen is er kritiek op de sojateelt waardoor veel bos verdwijnt in zowel Noord- als Zuid-Amerika, ook meldt CTXT dat de afhankelijkheid van Spanje ten opzichte van de andere drie landen aanzienlijk is. Het onderzoek ‘La relevancia de Catalunya y el Puerto de Barcelona’ concludeert dat voor de hoeveelheid import van soja uit de drie landen de dubbele oppervlakte van Catalonië nodig is om dezelfde hoeveelheid peulvruchten te verbouwen.
De klimaatcrisis kan roet in het eten gooien aangezien we steeds vaker te maken hebben met overstromingen en droogte. Omdat het gaat om een gewas is dit een van de risicofactoren waar rekening mee moet worden gehouden. Ook kan de huidige pandemie ervoor zorgen dat leiders zoals die van Amerika en Brazilië besluiten om de oogst voor eigen land te gebruiken in plaats van te exporteren.
Daarbij vinden er onderhandelingen plaats waarbij China aan Argentinië heeft gevraagd om de sojaproductie uit te breiden. China investeert momenteel miljoenen in megaboerderijen waardoor de vraagt rijst in hoeverre Argentinië nog wil en kan blijven exporteren naar Europa. Indien het antwoord hierop ‘ja’ is dan is het de vraag of de prijs voor de export van soja duurder zal uitvallen.