Judith Goeree
In de Spaanse regio Castilla-La Mancha is een uitzonderlijke archeologische vondst gedaan. Nabij het dorp Los Yébenes, in de provincie Toledo, hebben onderzoekers een uniek megalithisch complex blootgelegd dat naar schatting meer dan 5.000 jaar oud is. Het is voor het eerst dat in dit deel van het Iberisch schiereiland een prehistorisch monument van dit type wordt ontdekt. De vondst biedt nieuwe inzichten in de rituelen en culturen die hier in de prehistorie floreerden.
Een ceremoniële structuur van indrukwekkende omvang
Het complex ligt in het gebied La Chorrera, midden in de Montes de Toledo. Archeologen hebben er een semicirkelvormige opstelling blootgelegd met twee concentrische ringen van stenen. De diameter bedraagt ongeveer veertig meter. In het centrum ligt een grafheuvel (tumulus) die vermoedelijk diende voor rituelen en begrafenissen.
Opvallend is de oost-westoriëntatie van de stenen, wat kan wijzen op een astronomische of symbolische betekenis. Tot nu toe zijn er geen sporen van permanente bewoning gevonden. Dat versterkt de theorie dat de plek uitsluitend voor ceremoniële doeleinden werd gebruikt. Onderzoek wijst erop dat het complex gedurende drie millennia in gebruik bleef, van het Neolithicum tot de IJzertijd.
Onderdeel van project ‘Entre dos tierras’
De ontdekking maakt deel uit van het onderzoeksproject ‘Entre dos tierras’, dat het Bronstijd-bewoningspatroon en de culturele ontwikkeling in de Montes de Toledo onderzoekt. Binnen dit project werken de gemeente Los Yébenes, de Diputación de Toledo en de Universidad Complutense de Madrid samen. Het team staat onder leiding van archeoloog en UCM-professor Arturo Ruiz Taboada.
Verbinding met prehistorische rotstekeningen
In de directe omgeving van het complex bevinden zich vier rotsabri’s – ondiepe natuurlijke schuilplaatsen in rotswanden – waarin schematische rotstekeningen zijn gevonden. Dankzij deze nabijheid tot het megalithische centrum hopen onderzoekers deze prehistorische kunstwerken nu voor het eerst nauwkeurig te dateren. Zo hopen ze beter te kunnen duiden wanneer en in welke context deze prehistorische kunstvorm ontstond, en hoe zij deel uitmaakte van het rituele en symbolische leven van vroege gemeenschappen in het gebied.
Een landschap vol betekenis
De omgeving van Los Yébenes staat bekend om zijn natuurlijke rijkdom, met bronnen en waterstromen die het landschap door de eeuwen heen hebben gevormd. De naam La Chorrera verwijst in het Spaans meestal naar een waterval of krachtige waterstroom. Daarom versterken ze de vermoedelijke rituele betekenis van de plek. Bovendien maken deze symbolische elementen het tot een bijzondere combinatie van natuurlijke schoonheid en archeologische waarde.
Bezoek aan de vindplaats
De burgemeester van Los Yébenes, Jesús Pérez Martín, noemt de vondst een historische mijlpaal voor het dorp. Om inwoners en bezoekers kennis te laten maken met het complex, organiseert de gemeente op zondag 24 augustus een gratis rondleiding. De hoop is dat deze ontdekking niet alleen wetenschappelijke waarde heeft, maar ook bijdraagt aan het culturele erfgoed en de ontwikkeling van de regio.
Deze vondst bevestigt opnieuw dat Spanje een schatkamer is voor archeologen en liefhebbers van geschiedenis. Het megalitische complex van Los Yébenes voegt een nieuw hoofdstuk toe aan het verhaal van de prehistorie op het Iberisch schiereiland.
Bronnen: ABC, El Confidencial
De verborgen ondergrondse schatten van Spanje: ontdek een vergeten wereld vol verhalen