De vlammen klopten aan de poort van het hart van het park dat met de benoeming tot nationaal park maximale bescherming geniet. Wel is er een deel van het omliggende natuurpark Doñana, dat als een beschermende ring om het nationale park heen ligt, verwoest. Volgens Spaanse media die zich baseren op uitspraken van de brandweer en Infoca wijst alles erop dat menselijke nalatigheid, een ongeluk of opzet de brand deed ontstaan. Meteorologische fenomenen die vlammen veroorzaakt zouden kunnen hebben waren op het moment dat het vuur uitbrak afwezig.
Officiële cijfers over precieze omvang van de schade moeten nog komen. Volgens het Spaanse ministerie van Milieu is het wat lastig inschatten omdat door de steeds veranderende windrichting het vuur zich naar alle kanten ontwikkelde. Zo ontstonden er steeds nieuwe actieve haarden.
Zodra de inspecteurs van Infoca indicaties vinden dat het zou gaan om een delict, dan worden de onderzoeksresultaten naar de milieu-afdeling van de Guardia Civil Seprona gestuurd.
Onrust en complot
Rond de brand in het kwetsbare gebied dat vooral veel natuurliefhebbers na aan het hart ligt is vrij snel grote politieke onrust ontstaan. De partijleider van de linkse partijen Izquierda Unida hielp daar niet aan mee. Hij insinueerde op Twitter dat Gas Natural en de in 2015 gewijzigde Bergwet (Ley de Montes) de oorzaak zouden zijn van de brand. Gas Natural wil al jaren een ondergrondse gasopslag in de buurt van Doñana, waar milieuactivisten heftig tegen strijden. Ze zijn bang voor de negatieve gevolgen voor het kwetsbare natuurgebied.
Bergwet
De Bergwet werd oorspronkelijk ingevoerd om natuurgebieden te beschermen tegen de bouwwoede van speculanten en projectontwikkelaars. Die zouden blij zijn met verbrande plots, waarop ze vervolgens voor veel geld huizen en hotels kunnen bouwen. Die Bergwet werd door de socialistische PSOE ingevoerd en stelde dat er minstens een periode van dertig jaar voorbij moet gaan, alvorens de bestemming van een verbrand terrein gewijzigd mag worden.
Nieuw artikel
In 2015 werd hier echter door de rechts conservatieve PP artikel 50 aan toegevoegd. Dit stelde dat alleen in exceptionele gevallen van algemeen belang de bestemming van een verbrand terrein wél mag worden gewijzigd. Voor critici was dit hét teken dat de Spaanse regering ruim vijftig procent van de Spaanse grond die als natuur te boek staat zou gaan verkwanselen ten gunste van speculanten en bouwers.
Kan niet
Nu mensen echter bang zijn dat iets dergelijks ook met Doñana te gebeuren staat, haasten diverse politici, waaronder president van Andalusië Susana Diaz om dit te ontkennen. Met ‘exceptionele gevallen’ wijst het nieuwe artikel 50 van de Bergwet slechts op grote infrastructurele projecten die het algemeen belang dienen. Bovendien zou iets dergelijks eerst nog moeten worden goedgekeurd door de Consejo de Estado, het hoogste adviesorgaan van de Spaanse overheid. Volgens Díaz zal ‘geen enkele meter die tijdens de brand in Doñana is verwoest een andere bestemming krijgen of voor een ander doeleinde gebruikt gaan worden dan het huidige’.
Petitie
Al snel nadat de omvang van de brand bekend werd, kwam er een nieuwe petitie via Change.org afkomstig van milieuactivisten en ecologen waarin gevraagd wordt om de verbrande delen van Doñana opnieuw te beplanten met bomen. ‘Om te voorkomen dat bedrijven dit terrein gaan gebruiken voor hun eigen belangen’, is daaraan toegevoegd. In iets meer dan een dag werd de petitie al bijna 200.000 keer getekend. Dit suggereert dat het uberhaupt mogelijk is dat bedrijven de grond voor iets anders dan de oorspronkelijke bestemming kunnen gebruiken. Iets dat op basis van de huidige wetgeving onmogelijk is.