Carles Puigdemont werd aangehouden toen hij landde in de stad Alghero op het Italiaanse eiland Sardinië. Hij wordt vrijdag overgeleverd aan de Italiaanse justitie. Het Hof van Beroep van Sassari beslist of hij wordt vrijgelaten of aan Spanje wordt uitgeleverd. Tegen Puigdemont was een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd.
Geschil over geldigheid Europees aanhoudingsbevel
De ‘ex-president’ krijgt juridische bijstand van zijn advocaat Gonzalo Boye en van een team van Italiaanse juristen, zo hebben bronnen uit de Junts partij laten weten. In eerste instantie proberen zij in hun verdediging vast te houden aan de mogelijke ongeldigheid van het Europese aanhoudingsbevel.
Opruiing
Bronnen bij het Hooggerechtshof hebben echter verklaard dat het eerder door Hooggerechtshof uitgevaardigde Europees arrestatiebevel wegens het misdrijf ‘opruiing’, al die tijd geldig is gebleven. Het arrestatiebevel werd op 14 oktober 2019 uitgevaardigd toen het Hooggerechtshof de leiders van het Catalaanse soevereiniteitsproces veroordeelde wegens rebellie.
Puigdemont vluchtte op 31 oktober 2017 voor justitie, juist om zijn arrestatie voor dit misdrijf te ontlopen. Sindsdien woont hij de Belgische plaats Waterloo, hoewel hij al in verschillende delen van Europa heeft rondgereisd.
Niet langer onschendbaar
Inmiddels heeft de Spaanse regering erop gewezen dat de arrestatie het gevolg is van een lopende gerechtelijke procedure, en dat Puigdemont zich, net als iedere andere Europese burger, moet onderwerpen aan het optreden van Justitie. In een communiqué wordt benadrukt dat de arrestatie het gevolg is van de gerechtelijke procedure ‘die van toepassing is op elke burger van de Europese Unie die zich voor de rechter moet verantwoorden voor zijn daden’. De regering heeft ook blijk gegeven van haar ‘respect voor de besluiten van de Italiaanse autoriteiten en rechtbanken’.
De arrestatie vond plaats nadat slechts twee maanden geleden de parlementaire onschendbaarheid is opgeheven die Puigdemont en zijn collega’s in het Europees Parlement, Toni Comín en Clara Ponsatí, beschermde. Dit besluit van het EU-rechtsorgaan volgde op de intrekking van de immuniteit door het Europees Parlement in maart, nadat het Spaans Hooggerechtshof toestemming had gevraagd de politici te berechten wegens hun betrokkenheid bij het referendum.
Puigdemont werd eerder in maart 2018 in Duitsland gearresteerd door de politie van het land, nadat magistraat Pablo Llarena van het Hooggerechtshof de Europese en internationale aanhoudingsbevelen had gereactiveerd. Na een lange gerechtelijke en juridische procedure tussen Duitsland en Spanje, werd de voormalige Catalaanse leider niet aan Spanje uitgeleverd.
Europees Hof van Justitie
Nu Puigdemont in Italië is en de bescherming van zijn status als lid van het Europees Parlement verliest, zou hij voor de Spaanse justitie kunnen worden gedaagd voor zijn rol in het referendum. Ook kan hij opnieuw een kort geding aanspannen bij het Hof van Justitie van de Europese Unie om te proberen zijn immuniteit als lid van het Europees Parlement te herwinnen en zijn uitlevering aan Spanje tegen te houden. Dit probeerde hij al vanaf mei, toen het Europees Parlement zijn bescherming introk. Het beroep wordt nog steeds door de EU-justitie onderzocht.
Het Europees Hof van Justitie waarschuwde eerder dat Puigdemont een nieuwe rechtszaak zou kunnen aanspannen indien de vermeende schade – zijn detentie tijdens een reis als lid van het Europees Parlement – voldoende aannemelijk zou zijn.
Reacties Spaanse politici
Pablo Casado, voorzitter van de conservatieve Partido Popular, maakte van de gelegenheid gebruik om Sánchez aan te vallen: ‘Puigdemont moet in Spanje worden berecht voor zijn staatsgreep tegen de grondwettelijke legaliteit, en Sánchez moet het vonnis van Justitie zonder gratieverlening eerbiedigen in ruil voor het aan de macht blijven’.
Voorzitter van Ciudadanos, Inés Arrimadas, noemde de aanhouding ‘goed nieuws voor alle democraten’. ‘Ik hoop dat Puigdemont aan Spanje wordt uitgeleverd en hij zich voor zijn daden verantwoordt. Niemand mag straffeloos zijn of boven de wet staan’, voegde zij eraan toe.
Puigdemont kreeg ook steunbetuigingen vanuit de partijen die voor onafhankelijkheid van Catalonië zijn. Zij hebben hun solidariteit betuigd en om zijn vrijlating gevraagd, zoals Oriol Junqueras, voorzitter van de Catalaanse politieke partij ERC. Hij twitterde: ‘Al mijn steun, president. Er is maar één formule om de onophoudelijke onderdrukking van de staat te stoppen:amnestie, zelfbeschikking en onafhankelijkheid’.