Maar er is één familie die bijzonder sterke banden heeft met het Britse koninigshuis: de Spaanse. Wat is de relatie tussen de twee? Hoewel het antwoord ingewikkelder is, kan alles in één zin worden samengevat: Elizabeth II, haar overleden man, prins Philip de hertog van Edinburgh, en de emeritus koningen Juan Carlos I en Sofia van Griekenland zijn achter-achterkleinkinderen van koningin Victoria van Engeland.
Verenigd door de geschiedenis
Er zijn verschillende banden tussen Buckingham Palace en het Spaanse koninklijk paleis Zarzuela. Een daarvan verenigt de emeritus koning Juan Carlos I met koningin Elizabeth II van Engeland. Om de oorsprong van hun meest recente relatie te kennen, moet men een eeuw teruggaan, namelijk naar 1906. Dat jaar trouwde Alfonso XIII, de troonopvolger van Spanje, met de kleindochter van de koningin Victoria van Engeland (en betovergrootmoeder van Elizabeth II): Victoria Eugenie van Battenberg.
Door dit huwelijk zijn de twee koningshuizen voor altijd verenigd. Alfonso en Victoria Eugenia zijn de grootouders van vaderskant van koning Juan Carlos I en overgrootouders van de huidige koning Felipe VI. Deze verwantschap is wat de vorsten van beide landen jarenlang heeft verenigd. Zozeer zelfs dat koning Juan Carlos I op een receptie in het paleis koningin Elizabeth II voorstelde als “zijn tante Lilibet”, een liefdevolle bijnaam waaronder haar familie en mensen uit haar naaste omgeving haar kenden.
Banden via de hertog van Edinburgh
Maar er zijn ook banden tussen de Britse en Spaanse koninklijke families via prins Philip, de hertog van Edinburgh, echtgenoot van Elizabeth II die stierf in 2021. De moeder van de hertog, Alicia van Battenberg, was de tweede nicht van Victoria Eugenia van Battenberg, (grootmoeder van koning Juan Carlos I en overgrootmoeder van Felipe VI).
En koningin Sofia, vrouw van emeritus koning Juan Carlos van Spanje? Zij heeft ook wortels in het Verenigd Koninkrijk en is via haar grootvader, koning Constantijn, ook familie van de hertog van Edinburgh. Koning Constantijn was namelijk de broer van de vader van de hertog van Edinburgh.
Staatsbezoeken: toenadering tussen beide families
Maar niet alleen de koninklijke verwantschap verenigt de twee families. Jarenlang hebben zij een hechte relatie onderhouden door de tijd en generaties heen, door middel van officiële staatsbezoeken of privé-uitnodigingen.
Hoewel er al verschillende privébezoeken hadden plaatsgevonden, brachten koning Juan Carlos I en koning Sofia pas in 1986 het eerste officiële bezoek aan het Verenigd Koninkrijk sinds de emeritus de troon besteeg. De emeritus koningen werden op het vliegveld ontvangen door de toenmalige prinsen van Wales, Charles en Diana, en verbleven in Windsor Palace. Ze hadden ook tijd voor een ontmoeting met premier Margaret Thatcher en voor een bezoek aan het Britse parlement.
Koningin Elizabeth II heeft slechts één keer Spanje bezocht. Dat was in oktober 1988. Ondanks haar goede relatie met de Spaanse vorsten heeft de Engelse koningin daarna nooit meer een voet in Spanje gezet, althans niet officieel.
De Spaanse vorsten zetten wel weer voet op Britse bodem tijdens het eerste officiële bezoek van Felipe VI en koningin Letizia in de zomer van 2017. 31 jaar waren verstreken sinds het vorige bezoek aan Groot Brittannië van een Spaans staatshoofd.
De huwelijksreis van Carlos en Diana in Gibraltar
Hoewel de betrekkingen tussen de Britse en Spaanse koninklijke families altijd gezond zijn geweest, waren er ook ups en downs en conflictpunten. Het grootste vond plaats in 1981, toen de koningen Juan Carlos I en Sofía besloten om de bruiloft van de erfgenaam van de kroon, nu omgedoopt tot Carlos III, en Lady Di niet bij te wonen. Die beslissing kwam nadat ze hadden vernomen dat het koppel hun huwelijksreis in Gibraltar zou beginnen. De pasgetrouwden rechtvaardigden destijds dat het een “privéreis” was, maar de Spaanse vorsten besloten uiteindelijk toch niet naar het huwelijk te gaan.
Carlos van Engeland en Lady Di in Marivent: zomers op Mallorca
Ondanks het feit dat Elizabeth II en de hertog van Edinburgh Spanje niet opnieuw hebben bezocht (althans officieel), waren prins Charles en Lady Di degenen die Spanje wel bezochten. Dat gebeurde in 1986, 1987, 1988 en 1990. Tijdens hun verblijf bij de Spaanse koninklijke familie in het Marivent Paleis in Palma, genoten ze van de Mallorcaanse zomer, de stranden en de regatta’s met de Spaanse vorsten.
Maar blijkbaar waren het niet allemaal goede herinneringen. In het zesde hoofdstuk van de documentairereeks Los Borbones: una familia real vertelt Lady Di in haar memoires over deze zomers en haar relatie met de Spaanse koning: “Hij heeft met me geflirt, zelfs in het bijzijn van de koningin”.