Een wijziging die tijdens de regeerperiode van José María Aznar (PP) werd aangenomen in de hypotheekwet maakte het in 1996 mogelijk dat de katholieke kerk op eenvoudige wijze goederen kon registreren op naam van de kerk. Dat gebeurde in de periode tussen 1998 en 2015. Van de in totaal 34.961 eigendomsregistraties die in deze periode in het kadaster werden vastgelegd, gaat het om ruim 20 duizend kerken en bijna 15 duizend stukken land, landgoederen, gebouwen en woningen. 

In april vorig jaar liet de Spaanse regering weten onderzoek in te gaan stellen naar de omvang van de bezittingen van de katholieke kerk. Het gaat bepaald niet om een bescheiden toe-eigening want op de lijst staan onder andere de beroemde Mezquita van Córdoba en de twaalfde-eeuwse Giralda van Sevilla. In 2017 diende de Tweede Kamer al eens een verzoek in bij de toenmalige premier Rajoy om een onderzoek in te stellen naar het erfgoed op naam van de katholieke kerk. Daar is door de toenmalige regering geen gehoor aan gegeven. 

Een seculiere staat kent geen privileges toe aan de kerk

In januari vorig jaar liet de Spaanse premier Sánchez weten de nodige wetswijzigingen door te zullen voeren waarmee het Spaanse erfgoed dat ten onrechte op naam van de katholieke kerk is komen te staan, weer als staatseigendom kan worden geregistreerd. “Het is niet logisch dat in een seculiere staat welk geloof dan ook boven de wet staat of privileges geniet die het legaliteits- en gelijkheidsbeginsel ondermijnen”, zei de premier vorig jaar. Het rapport met een overzicht van het Spaanse erfgoed is, met enige vertraging door de coronapandemie, opgesteld door het ministerie van het Presidentschap, waarvan eerste vicepremier Calvo de minister is. 

Medewerking van alle bisdommen in Spanje

Woordvoerder en secretaris-generaal Luis Argüello van de Spaanse Bisschoppenconferentie (CEE) heeft laten weten dat met de publicatie van de erfgoedlijst met daarop meer dan 34 duizend onroerende goederen, de katholieke kerk niet moet worden afgeschilderd als een ‘groot Spaans onroerendgoedbedrijf of grootgrondbezitter’. Argüello onderstreept dat de kerk nooit voornemens is geweest om op onheuse wijze bezittingen te verwerven en dat er nooit iets onwettigs is gebeurd. Evenzogoed is de CEE-woordvoerder van mening dat er geen enkele bezitting meer op naam van de katholieke kerk mag staan waar andere instituties of personen meer recht op zouden hebben. Argüello staat dan ook volledig achter het onderzoek naar de bezittingen van de kerk en heeft alle bisdommen van Spanje verzocht daar hun volledige medewerking aan te verlenen.