De stijging van de sociale zekerheidspremies, de verhoging van het Minimum Interprofessioneel Loon (SMI) die op dinsdag werd goedgekeurd, de stijging van de energiekosten (leveringen en transport) en grondstoffen, evenals de daling van de omzet als gevolg van de impact van de inflatie in consumptie, heeft het toekomstbeeld voor veel zelfstandigen in het land zeer donker gekleurd.
Grootste verlies in de handel
Het jaar 2022 werd afgesloten met een winst van slechts 5 zelfstandigen. Dat betekent dat de bedrijfssluitingen die vorig jaar plaatsvonden werden gecompenseerd door de oprichting van nieuwe bedrijven. Eind december telde Spanje 3.328.402 zelfstandigen. In sommige sectoren was de balans zeer negatief: de handel leed vorig jaar het grootste verlies van 18.988 zelfstandigen, gevolgd door de horeca (-3.214), de landbouw (-2.842 ) en de verwerkende industrie (-2.576), volgens gegevens van de sociale zekerheid.
Deze sluitingen werden gecompenseerd door meer nieuwe bedrijven in professionele, wetenschappelijke en technische activiteiten (+7.063), gezondheids- en sociale diensten (+4.530) en bouw (+3.999).
Bekijk ook: Steeds minder lokale winkels in Spanje
Dit jaar is met het verlies van 20.800 zelfstandigen in één maand slecht begonnen. Vooral in sectoren die zich al in een delicate situatie bevonden ging het slecht: 6.681 meer bedrijfssluitingen, 2.816 in de horeca en 1.499 in de maakindustrie. Daarnaast verdwenen 2.286 zelfstandigen in de bouw en 1.875 in professionele, wetenschappelijke en technische activiteiten.
Detailhandel grote verliezer
Commercie is de grote verliezer van zelfstandig ondernemerschap, zowel in 2022 als dit jaar tot nu toe. Vorig jaar sloten ongeveer 52 winkels per dag. In januari alleen ging het al om 215 dagelijkse sluitingen. Volgens Lorenzo Amor, president van de vereniging voor zelfstandigen ATA, fungeert zelfstandig ondernemerschap in een economie als een leidende indicator. Het geeft van tevoren weer hoe de werkgelegenheid in het land als geheel zich over een paar maanden zal gedragen.
Minder toegang tot bankkredieten
De economische situatie heeft veel te maken met deze evolutie. Naast bovengenoemde kostenstijgingen hebben zelfstandigen ook te lijden gehad onder de verkrapping van de financieringsvoorwaarden: minder toegang tot bankkrediet en duurder.
Volgens de laatste ATA Barometer heeft 95,2% van de zelfstandigen in het land in 2022 een stijging van de kosten ervaren. Voor 48,4% van de bedrijven ligt deze stijging tussen de 10% en 20%; voor 13,6% tussen 20% en 30%; voor 10,5% tussen 30 en 50% en 4,6% van het totaal had te maken met een prijsstijging van meer dan 50%.
Bekijk ook: Belastingdienst let extra scherp op zelfstandigen uit deze sectoren
Sinds de Europese Centrale Bank de rentetarieven heeft verhoogd om de inflatie te beheersen heeft die aanscherping van financieringsvoorwaarden echter grote gevolgen gehad voor bedrijven en particulieren in het land. In 2022 vroeg 58,4% van de zelfstandigen, gezien de stijging van de kosten van leningen, geen bankfinanciering aan (voor deze groep een zeer gebruikelijke manier om aan liquiditeit te komen), de helft omdat “ze niet meer meer kunnen lenen”.
Hoewel veel zelfstandigen geen nieuw krediet hebben aangevraagd, worden veel uitstaande leningen beïnvloed door de tariefstijging. Daarom geeft 42,2% van de zelfstandigen toe dat de verhoging hen “nogal” of “veel” treft in hun rekeningen.
Vanwege hun kleine omvang hebben veel ondernemers bovendien minder weerstand tegen de impact van de economische situatie dan grote bedrijven. Ze hebben minder spaargeld, minder financiële capaciteit om toegang te krijgen tot krediet, minder facturen om een omzetdaling op te vangen en minder solvabiliteit.
De stijging van de kosten kan voor hen ook worden verergerd door de wijzigingen in de sociale premies die zelfstandigen elke maand moeten betalen aan de Seguridad Social. De hoogte van de bijdrage wordt nu gebaseerd op het reële inkomen. In tabel met netto-inkomsten die in 15 secties is verdeeld geld voor elke sectie een ander quotum. Deze quota worden stapsgewijs aangepast tot in 2025. De nieuwe indeling moet ertoe leiden dat hoe meer een ondernemer verdient, hoe meer hij of zijn bijdraagt.