De presentatie van de uitkomsten zijn woensdag door de Spaanse exportorganisatie ICEX gepubliceerd. 730 multinationals hebben een bijdrage geleverd aan de barometer.
De enorme escalatie van de elektriciteitsprijzen in Spanje was in het afgelopen jaar een zorg voor veel huishoudens. De regering heeft een reeks maatregelen goedgekeurd om de hoge elektriciteitsrekening te verzachten. Die gelden echter niet voor het bedrijfsleven, met de industrie als grootste slachtoffer.
Dit zijn de zwakke punten
In de ogen van buitenlandse bedrijven die in Spanje zijn gevestigd, is de huidige elektriciteitsprijs de ‘zwakste schakel’ van de Spaanse markt. In feite zijn het de energiekosten in het algemeen die zorgen voor onzekerheid, ook de prijzen van gas, diesel en benzine worden genoemd als zwakte. Ten derde benoemen de multinationals ook aspecten van het regelgevingsklimaat, zoals de snelheid en doeltreffendheid van de handelsrechtbanken en de bureaucratie, als ‘zwakke punten’. Ten slotte krijgen de fiscale aspecten in verband met werk een lage waardering, zoals de socialezekerheidsbijdragen voor werknemers en stimulansen en steun voor indienstneming.
Wat ervaren de multinationals als positief?
Positief is dat de Spaanse infrastructuur favoriet blijft bij multinationals. De investeerders zijn zeer positief over de kwaliteit van de wegen, de telecommunicatiestructuren en -diensten en het luchthavennetwerk. Terugkerende sterke punten zijn het menselijk kapitaal, bijvoorbeeld de beschikbaarheid van geschoolde arbeidskrachten, in dit geval met een universitair diploma, en de levenskwaliteit, zoals veiligheid of vrije tijd en cultuur. Ook de kwaliteit van de gezondheidszorg wordt zeer positief beoordeeld.
Goede vooruitzichten
Na de pandemie lijkt de investeringszekerheid hersteld. In 2020, tijdens het dieptepunt van Covid-19, zei 69 procent van de door ICEX ondervraagde bedrijven dat zij hun investeringen in Spanje zouden handhaven of verhogen. Dit percentage is gestegen tot 90 procent in 2021. Voor dit jaar is 93 procent van de ondervraagden van plan hun activiteiten in Spanje te verhogen of te handhaven. Ook op het gebied van werkgelegenheid zijn de multinationals positief. In 2022 verwacht 94 procent van de bedrijven het personeelsbestand uit te breiden of te handhaven.
De grootste verbetering onder multinationale ondernemingen is te zien in de omzetvooruitzichten. In 2020 zag 54 procent van de bedrijven de omzet dalen, in 2021 was dat nog maar 14 procent. In 2022 verwacht 71 procent van de bedrijven dat hun omzet zal stijgen, 23 procent dat die op hetzelfde peil zal blijven en slechts 6 procent dat die zal dalen.
Wat het exportvolume betreft, verwacht slechts 4 procent van de in Spanje gevestigde buitenlandse ondernemingen dat hun export in 2022 zal afnemen, tegenover 26 procent in 2020 en 9 procent vorig jaar.
Weinig vertrouwen in Europese herstelfondsen
De meeste buitenlandse bedrijven staan onverschillig tegenover de mogelijkheid om toegang te krijgen tot een deel van de Europese herstelfondsen. Zij hebben twijfels over de uitvoering hiervan. Zo geeft slechts één op de vier ondernemingen toe dat het belang van deze fondsen voor hun activiteit ‘groot’ zal zijn, tegenover 23 procent die zegt dat het ‘middelgroot’ zal zijn en 52 procent die zegt dat het ‘gering’ of ‘zeer gering’ zal zijn.
De Spaanse minister van Industrie, Handel en Toerisme, Reyes Maroto, wees er echter op dat buitenlandse bedrijven ‘positief staan tegenover het feit dat Spanje in Europa leidt bij het inzetten van Europese fondsen via het herstelplan. Spanje heeft al een eerste uitbetaling van 10 miljard euro ontvangen’.