De Spaanse keuken wordt getypeerd door zijn eenvoudige, traditionele en veelzijdige gerechten en maaltijden. Door de verschillen in klimaat, geografie en historie zijn er per streek en provincies talrijke specialiteiten ontstaan. Soms worden er ingrediënten gebruikt waar niet-Spanjaarden van gruwelen maar die voor de Spanjaard heel gewoon zijn. Maar ja, menig toerist die naar Nederland komt en ons een harinkje met uitjes naar binnen ziet slurpen vindt dit ook eigenaardig. We hebben een aantal van de Spaanse, ‘vreemde’ heerlijkheden op een rijtje gezet.
Callos
Callos is een stevig traditioneel stoofpotje uit Madrid. Naast pens bevat het vaak chorizo, serranoham en bloedworst, morcilla. Zoals de personages Timón en Pumba (stokstaart en knobbelzwijn) uit The Lion King zouden zeggen: ‘Het is slijmerig maar smakelijk’.
Percebes
Deze eendenmosselen, die lijken op kleine dinosauruspoten, zijn verwant aan de zeepok en aan het parasitaire krabbezakje. De bereiding is eenvoudig. Je hoeft de eendenmosselen slechts drie minuten te koken met een beetje zout. Desalniettemin zijn het prijzige delicatessen, omdat ze groeien op de gevaarlijkste plekken, daar waar de branding woest tegen de rotsen slaat en de stroming het sterkst is. De prijs kan wel oplopen tot 125 euro per kilo. De smaak van deze hermafrodiet met verhoudingsgewijs de langste penis in de wereld lijkt een beetje op een oester.
Sangre frita
De Spanjaarden verwerken niet alleen bloed in morcilla, bloedworst, maar ook wordt gestremd bloed gebakken met tomaten en uien. Waarschijnlijk heeft dit gerecht ook een symbolische waarde. Joden en moslims mochten geen bloed nuttigen. Degene die ten tijde van de Spaanse inquisitie bloed at, gaf hiermee aan dat hij een ware christen was.
Criadillas de toro (o de cerdo)
De ballen van de stier worden voorzien van een laagje bloem, wat peper en zout en daarna kort gebakken in de hete olie. Heerlijk met wat sla en patatas bravas. Als je niet weet wat het is, ziet het er zelfs smakelijk uit.
Caracoles
Slakken zijn niet alleen in Frankrijk en in Portugal een delicatesse, ook in Spanje staan deze weekdieren al eeuwenlang op de kaart. Slakken werden al door Tartessiërs, Feniciërs en Romeinen geconsumeerd. De Romeinen kenden zelfs al slakkenkwekerijen.
Lamprea en su propia sangre
Zeeprik, ook wel zeelamprei genoemd, ziet eruit als een soort gruwelijke paling en heeft een ontzagwekkende zuigmond, waarmee hij zich als een bloedzuiger vastzuigt aan zalmen, kabeljauwen, walvissen en dolfijnen om hun bloed te drinken. Zeeprik heeft eerder de smaak van vlees dan van vis en wordt in Galicië klaargemaakt in zijn eigen bloed.
Crestas de gallo
Hanenkam is een typisch gerecht uit Cuenca en Zamora. De textuur is gelatineachtig. Je kunt ze op verschillende manieren bereiden, zoals paneren, koken of marineren. Volgens Jospe Escaich, directeur van het Spaanse farmaceutische bedrijf Bioibérica, is de hanenkam rijk aan het zuur ‘sodium hyaluronaat’, wat op een natuurlijke manier gewrichtsontstekingen en aandoeningen van de botten zou verhinderen en tegengaan.
Migas
De ingrediënten van dit gerecht zijn misschien niet heel erg spectaculair, broodkruimels met vlees en groenten, maar bijzonder is wel dat dit gerecht door inwoners van Extremadura als ontbijt wordt gegeten.
Pipas
De Spanjaarden brachten de zonnebloem in de zestiende eeuw mee vanuit Amerika naar Europa. Oorspronkelijk was de zonnebloem niet populair in Spanje. Pas in de jaren ’70 begonnen de Spanjaarden met het verbouwen van zonnebloemen en kwamen de pipas steeds meer in trek. Inmiddels is deze pit, die rijk is aan mineralen en vitaminen, zo populair, dat de Spanjaarden bij lange na niet in hun eigen behoefte kunnen voorzien en zij de zonnebloempitten moeten importeren uit de Verenigde Staten en Rusland. Jammer alleen dat de Spanjaarden zonder enige schaamte de niet-eetbare restanten van de zonnebloempit overal op straat achterlaten.
Rabo de toro
De oorsprong van het huidige recept komt uit Cordoba uit de 16e eeuw. Na de stierengevechten werden de stierenstaarten verwerkt in stoofschotels. Traditioneel wordt deze schotel van runderstaartvlees gegeten met aardappelpuree of gebakken aardappelen.
Lengua de vaca
De tong is een van de sterkste spieren die een rund heeft, daarom is het raadzaam om het vlees lang te stoven. Rundtong heeft een zeer hoog vetgehalte. De menselijke consumptie van rundertong gaat terug tot de tijd van het paleolithicum, waar jagers de voorkeur gaven aan vette porties met tongen, organen, hersenen, voeten en merg.
Entresijos y gallinejas
Deze gefrituurde ingewanden van gevogelte, lam of geit worden voornamelijk in de regio van Madrid gegeten. Sommige mensen rillen bij de gedachte hieraan, maar vergeet niet dat ingewanden ook in frikandellen en sommige worsten worden verwerkt.
Pulpo
Vroeger werd octopus eerst tegen een rots of een steen geslagen om hem zacht te maken. Een gemakkelijkere en minder gewelddadige methode is het dier enkele dagen in de vriezer te bewaren. Menig toerist heeft zich wel eens gewaagd aan gefrituurde inktvisringen, calamares. Toch zouden ze de volgende keer ook eens pulpo a la gallego moeten proberen, malse inktvis bereid met olijfolie, gerookte paprikapoeder en aardappel.
Angulas
Glasaaltjes zijn vooral in Noord-Spanje een delicatesse. De babypalingen, die lijken op dikke spaghettislierten, worden in een ruime hoeveelheid olijfolie met dunne plakjes knoflook en reepjes gedroogde Spaanse pepertjes bereid. Tegenwoordig wordt alleen nog maar de nepvariant geserveerd, omdat de glasaaltjes beschermd zijn.
Oreja de cerdo
Varkensoor wordt als tapas geserveerd. Het oor wordt gegrild en in kleine stukjes of reepjes voorgeschoteld met een warme pittige saus of knoflook en peterselie.
Los boquerones
De verse ansjovisfilets worden in azijn of in een mengsel van azijn en olijfolie gemarineerd en gekruid met knoflook en peterselie. Het gerecht wordt meestal geserveerd met bier of frisdrank en zelden met wijn, omdat voedsel dat bereid is met veel azijn en wijn geen lekkere combinatie is.
Tinta de calamar
In de 19de eeuw was inktvisinkt populair om mee te schrijven en vooral te tekenen. Het werd eerst gedroogd en daarna gemengd met lak om het waterbestendig te maken. De Spanjaarden gebruiken de inkt in diverse gerechten zoals pasta, risotto en paella. De inkt heeft geen uitgesproken smaak.