Jarenlang actievoeren heeft eraan bijgedragen dat wegwerpplastic voor een groot deel uit de samenleving in Spanje was verdwenen. De coronacrisis heeft de trend van duurzame alternatieven voor wegwerpplastic een halt toegeroepen. Supermarkten zijn een van de weinige plekken waar Spanjaarden nog naartoe gaan en juist dit zijn de plekken waar weer massaal wordt gekozen voor wegwerpplastic.
Massaal weggooien van plastic vanwege ‘corona-bacillen’
Waar veel klanten eerder kozen om zelf (stoffen) tassen mee te nemen, kiezen ze nu voor de plastic tassen die thuis direct worden weggegooid uit angst voor ‘corona-bacillen’. Verse groente, fruit, vlees en vis had voorheen de voorkeur, maar klanten kiezen nu toch liever voor de (met plastic) verpakte variant. Ook de plastic handschoenen en maskers worden na gebruik direct weggegooid in een afgesloten plastic zak.
Toename van 15 procent plastic afval in Spanje
Volgens Ecoembes – het bedrijf dat zich bezighoudt met het scheiden en recyclen van afval – is er sinds het afkondigen van de noodtoestand in Spanje op 14 maart maar liefst 15 procent meer plastic weggegooid dan voor de coronacrisis. Deze toename constateerde Ecoembes bij ruim 80 procent van de vuilstortplekken in Spanje.
Greenpeace maakt zich zorgen om deze tendens. De plastic deeltjes van tassen en verpakkingsmiddelen zullen er lang na de coronacrisis nog steeds zijn. Volgens schattingen van de Verenigde Naties komt elk jaar nog steeds zo’n 13 miljoen ton aan plastic in de oceaan terecht. Greenpeace roept supermarkten en consumenten daarom op om de coronacrisis niet te gebruiken als excuus om hun goede gewoontes overboord te gooien en weer massaal artikelen te kopen voorzien van plastic verpakkingen.
Meer interesse in afvalscheiding onder Spanjaarden
Het weggooien van papier, GFT en glas is de afgelopen periode afgenomen vanwege het stopzetten van het grootste deel van de economische activiteiten in Spanje. Ondanks dat meer Spanjaarden producten verpakt in plastic kopen, schreef het bedrijf op hun eigen website echter wel over een positieve ontwikkeling sinds de coronacrisis: De klantenservice van Ecoembes krijgt sinds de noodtoestand 45 procent meer vragen over het correct scheiden van afval in vergelijking met de voorgaande maanden. Spanjaarden zijn meer bezig met het correct scheiden en verwerken van hun eigen huisafval.
Geen richtlijnen Spaanse overheid over gevaar ‘besmettelijke verpakkingen’
Ondanks dat consumenten massaal teruggrijpen op wegwerpplastic, geeft het Ministerie van Volksgezondheid geen specifieke maatregelen over het desinfecteren van verpakkingen of hergebruiken van materiaal. Er zijn studies, waaronder die van het nationale instituut van allergieën en infectieziektes in de VS, die waarschuwen dat het COVID-19-virus vier uur op geldmunten, een dag op karton en twee tot drie dagen op plastic of op de kraan kan overleven.
Ondanks deze studie vertelt viroloog Juan Ayllón, directeur van de sectie gezondheid en medicijnen van de universiteit van Burgos, dat het niet noodzakelijk is om boodschappen en verpakkingen te desinfecteren. “Het risico op overdracht middels verpakkingen is te verwaarlozen. Overdracht van het coronavirus via een karretje in de supermarkt is in dat opzicht iets groter aangezien meer mensen hiervan gebruikmaken.”