Ondanks de tekorten aan bepaalde producten door vertragingen in levertijden, is er volgens de Spaanse warenhuizen en supermarkten geen sprake van zoiets ingrijpends als schaarste, met lege schappen tot gevolg. Bovendien is er door de grote concurrentie meer dan voldoende koopwaar voorhanden om producten die tijdelijk niet beschikbaar zijn te kunnen vervangen. Spaanse ondernemers zijn zich al maanden aan het voorbereiden en zeggen klaar te zijn voor de grote toestroom van klanten en online bestellingen die ze de komende weken rond Black Friday, Cyber Monday en tijdens de aanloop naar Kerst verwachten.
Moet ik mijn kerstinkopen eerder doen?
Mensen die specifieke wensen hebben en al weten welke producten ze nodig hebben, wordt wel aangeraden er op tijd bij te zijn. De leveringsproblemen zullen vooral gevolgen hebben voor het aanvullen van de populairste producten. Dat wil overigens niet zeggen dat je nu al halsoverkop naar de winkel moet rennen voor je kerstinkopen. Managers van speelgoedwinkels merken wel op dat sommige klanten al hun cadeaus aan het inslaan zjn om te voorkomen dat ze straks met lege handen staan. Hier is geen enkele reden toe, want ondanks de wat langere levertijden verwacht ook de speelgoedsector niet met echte tekorten te maken te krijgen.
Welke verantwoordelijkheid heeft de regering?
De leveringsvertraging is een wereldwijd probleem. En het feit dat voor het in elkaar zetten van bijvoorbeeld een eenvoudige wasmachine onderdelen uit meer dan tien landen nodig zijn, maakt de kans op problemen en vertragingen alleen maar groter. Zoals de voorzitter van de Spaanse Vereniging van witgoed ANFEL, Fernando Gil, tegenover de krant el País opmerkte “de langzaamste schakel bepaalt de leveringssnelheid”. Dat betekent in principe dat wanneer er slechts één onderdeel ontbreekt, het product niet op de markt kan worden gebracht. De rol van de regering is in deze problematiek ondergeschikt. Wel zouden maatregelen genomen kunnen worden zoals in de Verenigde Staten, waar havens en distributiebedrijven worden verplicht dag en nacht te werken om de situatie te verbeteren.
Wat is de oorzaak van de tekorten?
Door de lockdowns en wereldwijde maatregelen na de uitbraak van het coronavirus werden werkzaamheden in fabrieken gedurende langere en meerdere periodes stilgelegd. Hierdoor stagneerde de productie. Toen de maatregelen werden versoepeld, werd door honderden miljoenen mensen het tijdens de lockdown opgespaarde geld uitgegeven aan goederen, veelal spullen voor het opknappen van het huis en het creëren van een thuiswerkplek. Wanneer een fabriek stilvalt, is een productieproces na hervatting echter niet direct terug op het oude niveau. Daarnaast hadden Aziatische fabrieken te kampen met gebrek aan personeel en stroomuitval.
Opstoppingen in havens
Verder raken havens verstopt door gestrande containers vanwege een gebrek aan vrachtwagenchauffeurs. Hierdoor kunnen lege containers niet op hun gebruikelijke plaats worden teruggezet om ze met nieuwe goederen te vullen, hetgeen tot nog meer vertragingen leidt. In sommige havens is er helemaal geen plek meer en vormen zich lange rijen schepen die meer dan een week moeten wachten, voordat ze gelost kunnen worden. Door dit alles is er een tekort aan containers om producten uit Azië te halen met als gevolg dat de containerprijzen enorm zijn gestegen. De productieketens raken ernstig verstoord door dit oponthoud.
Gaat het economisch herstel langer duren?
Grote bedrijven houden in hun begrotingen en prognoses al rekening met omzetverlies door de problemen in de toeleveringsketen. Apple, bijvoorbeeld, beweert door de huidige crisis 6 miljard dollar aan inkomsten te zijn misgelopen. Toch laten de periodecijfers van de bedrijven inmiddels een sterke verbetering zien ten opzichte van het zwakke pandemiejaar, hoewel een deel van het economisch herstel zich kan verplaatsen naar 2022. Naar verwachting is de bevoorradingscrisis dan voorbij.