Algemeen directeur Pablo Fernández van Open House Clinic in Madrid, gespecialiseerd in seksueel overdraagbare aandoeningen, verklaart dat het aantal HIV-gevallen is gedaald, maar cijfers van andere soa’s – zoals gonorroe, syfilis en chlamydia – zijn de afgelopen jaren explosief gestegen.
Hoe wordt de stijging soa’s verklaard in Spanje?
“Het gebrek aan informatie en kennis, de toename van onbeschermde seksuele relaties en de opkomst van ‘flirt-apps’, waarbij heel gemakkelijk seksuele contacten worden gelegd, liggen aan de basis van deze explosieve stijging van het aantal soa’s. De toename van het aantal soa’s is vooral groot onder jongeren tussen de 20 en 35 jaar. Ook in de groep van 16-25-jarigen is een behoorlijke groei te zien.
De stijging bereikt een historisch hoogtepunt in 2021, wat tevens het laatste jaar is waarvan cijfers zijn gepubliceerd. Zo is gonorroe gestegen van 5.170 gevallen in 2015 naar meer dan 15.000 in 2021. In dezelfde tijd is het aantal gevallen van syfilis verdubbeld. Chlamydia spant de kroon aangezien deze incidentie inmiddels is opgelopen tot ruim 48 per 100.000 mensen die zijn gediagnostiseerd met deze aandoening.
Waarom meer soa’s als er ook meer condooms worden verkocht?
Sinds het einde van de pandemie is de verkoop van condooms met 51 procent gestegen. Toch heeft deze trend de groei van het aantal soa’s niet kunnen stoppen. De voornaamste reden hiervan is dat de soa’s die worden overgedragen, voornamelijk via orale seks worden overgedragen. Een specialist legt uit dat mensen vooral bij penetratie een condoom gebruiken, maar bijna niet bij orale seks.
Bovendien zijn mensen minder bang voor ziektes zoals HIV en aids, vooral omdat er steeds betere medicijnen beschikbaar zijn om deze ziekte onder controle te krijgen. Mensen gebruiken wel anticonceptie maar kiezen dan eerder voor de pil of een spiraal om zwangerschap tegen te gaan. Deze middelen zorgen echter niet voor bescherming tegen soa’s.
Zijn soa’s de volgende pandemie?
De directie van Open House Clinics geeft aan dat bewustwording en het delen van kennis een van de belangrijkste barrières is die we in Spanje moeten doorbreken. “Soa’s zijn in Spanje nog altijd een taboe waar niet over wordt gesproken. Voorlichtingscampagnes zijn daarom ook keihard nodig. Soms weten mensen niet dat soa’s via orale seks worden overgedragen, of dat je een soa kunt hebben zonder dat je symptomen ervaart. Maar in dat laatste geval kun je jouw soa wel doorgeven aan een andere bedpartner,” aldus directeur Pablo Fernández van Open House Clinics. Het gebruik van condooms is dus van vitaal belang. Ook wanneer je last krijgt van symptomen is het belangrijk dat mensen zich laten testen om de cirkel te doorbreken.
Volgens de WHO lopen elke dag een miljoen mensen een soa op. Deskundigen spreken dan ook van ‘een volgende pandemie’. Alleen met de juiste informatie kunnen mensen beslissingen nemen die goed zijn voor hun eigen gezondheid en daarmee voor die van anderen.