Spanje komt met de Wet van de Democratische Herinnering tegemoet aan internationale aanbevelingen om de regelgeving hieromtrent aan te passen aan de Europese standaard. Dat wil zeggen dat “de staatsgreep van 1936 en de daaropvolgende Burgeroorlog en dictatuur openlijk wordt verworpen en verheerlijking wordt bestraft”.
In navolging van de nieuwe wet zal ook het lichaam van de falangist José Antonio Primo de Rivera worden opgegraven uit de basiliek van Valle de los Caídos en komt er een DNA-bank om de tijdens de burgeroorlog en dictatuur verdwenen slachtoffers te kunnen identificeren.
Het voorontwerp van de nieuwe wet moet de huidige Wet op de Historische Herinnering vervangen die in 2007 onder bewind van PSOE-premier Zapatero werd goedgekeurd. Het voorstel voor de Wet van de Democratische Herinnering werd in september vorig jaar in een eerste stemronde al aangenomen, maar is in de afgelopen tien maanden nog onderworpen aan openbare zittingen en juridische raadplegingen.
Fundación Francisco Franco wettelijk verboden
Met de nieuwe wet komt er een verbod op organisaties die dictator Franco of zijn regime verheerlijken zoals de Fundación Francisco Franco. Ook staan er sancties op iedere openbare verheerlijking van Spaanse dictators of dictatoriale regimes en op het bagatelliseren van het leed van de slachtoffers hiervan. De erkenning en bescherming van de slachtoffers van de Burgeroorlog en de daaropvolgende dictatuur krijgt hiermee een wettelijk kader.
De extreemrechtse partij Vox heeft inmiddels laten weten tegen de goedkeuring van de nieuwe wet in beroep te gaan bij het grondwettelijk hof. De Catalaanse partijen ERC en CUP zijn het evenmin eens met de inhoud van de nieuwe wet, maar zij vinden juist dat hierin te weinig is geregeld, zoals de teruggave van het erfgoed dat sinds de staatsgreep van 1936 door bepaalde instellingen is toegeëigend.
Burgerbegraafplaats en herdenkingsplaats voor slachtoffers
Nadat het lichaam van Primo de Rivera verwijderd is uit het mausoleum, zal Valle de los Caídos een burgerbegraafplaats en herdenkingsplaats worden voor alle slachtoffers van de Burgeroorlog en de dictatuur. Over wat er met het grote kruis op de Valle de los Caídos gaat gebeuren moet nog worden beslist.
Het Spaans hooggerechtshof zal nader onderzoek uitvoeren naar de delicten die zijn gepleegd door het Franco-regime, dat wil zeggen vanaf de staatsgreep in 1936 tot het afkondigen van de Spaanse grondwet in 1978.
Documentatiecentrum 1936-1978
Op openbare plaatsen worden alle symbolen verwijderd die verwijzen naar Franco of zijn regime. In plaats daarvan komen er herdenkingsplaatsen ter ere van de Democratische Herinnering. In Salamanca wordt een documentatiecentrum ingericht dat onder verantwoordelijkheid komt te vallen van het ministerie van Cultuur. Hierin wordt alle beschikbare documentatie ondergebracht over de periode 1936-1978.