Dat schrijft ElDiario.es die concludeert dat de sleutels tot weerstand tegen inflatie in het land de arbeidshervorming, het herstelplan, lagere energieprijzen, schokmaatregelen, de bescherming van gepensioneerden en de stijging van het minimumloon zijn.
Verschillende factoren voor succes in Spanje
De ongekende reactie van nationale en Europese instellingen, eerst op de pandemie en vervolgens op de inflatiecrisis en de oorlog in Oekraïne, bevordert de veerkracht van gezinnen en, in grotere mate, van bedrijven. Ondanks de opeenvolgende klappen wordt de economische activiteit in Spanje ondersteund door verschillende factoren. Het bbp (bruto binnenlands product) groeide met 5,5% in 2022 en zal in 2023 naar verwachting tussen 1,6% en 2% groeien.
De belangrijkste sleutels variëren van de sterke groei van de bedrijfswinsten tot de inzet van het Herstelplan gefinancierd met Europees geld. Ook is er een ongekende baanstabiliteit in het land dankzij inkomensbeschermingsmaatregelen (verhogingen van pensioenen, minimumlonen (SMI), het gasplafond en transportkortingen…) en dankzij de matiging van de energie-inflatie en ten slotte door de goede prestaties van de export.
Lees ook: Spaanse economie groeide met vijfenhalf procent in 2022
In Spanje presenteerde de regering in oktober een macro-economisch kader voor een groei van 2,1% in 2023. Die hypothese wordt grotendeels vervuld, zoals ElDiario.es toont in een grafiek. Het zou betekenen dat de rest van de prognoses ook wordt overschreden. Deze zijn afkomstig van de Spaanse Bank, AIReF en OESO. De prognose van 1% voor het eurogebied als geheel van de Europese Centrale Bank (ECB) wordt zelfs verdubbeld.
Anders dan in crisis van 2008
Econoom Eduardo Garzón benadrukt dat het bbp kan groeien ook al worden gezinnen armer. Hij betreurt dat “de inflatie de koopkracht van veel huishoudens verslechtert”, maar benadrukt dat het niet gaat om een “verarming zoals die waarbij je je baan verliest”.
Daarbij komt dat in tegenstelling tot de vorige financiële crisis van 2008 het inkomen van gepensioneerden, ambtenaren en mensen met goede vakbonden nu beschermd is en er zelfs salarisverhogingen zijn gerealiseerd. Zelfs het Minimum Interprofessioneel Loon (SMI) is verhoogd. Al zijn de loonsverbeteringen gemiddeld geringer dan de prijsstijgingen.
Inflatie redelijk onder controle
De algemene inflatieniveaus worden in Spanje geleidelijk onder controle gehouden, op basis van lage energieprijzen, verlichting van knelpunten en de waardering van de euro [waardoor de invoer van olie of gas goedkoper wordt, die op internationale markten in dollars wordt gekocht].
Wel blijft de onderliggende inflatie – die energie uitsluit van de berekening – blijft een uitdaging, vooral vanwege de voedselprijzen en industriële goederen.
Recessiefactoren
“De recessiefactoren zijn er ook: vooral de renteverhogingen van de ECB, die de schade verdubbelen voor gezinnen met hypotheken of die een lening nodig hebben en voor bedrijven die afhankelijk zijn van financiering”, waarschuwt Eduardo Garzón.
Autoverkopen
Autoverkopen zijn een klassieke leidende indicator voor het diagnosticeren van hoe het de economie in de toekomst zal vergaan. De theorie is dat voertuigen een cyclisch consumptiegoed zijn. Duur genoeg om het in tijden van crisis niet te kunnen betalen en nuttig genoeg om je ervoor in te spannen als je een baan hebt en het helemaal niet slecht gaat. Daarom weerspiegelt de groei van de omzet in deze sector optimisme, vertrouwen; kracht van de economie in het algemeen. In het eerste kwartaal schoten de aankopen van auto’s in Spanje met 44% omhoog vergeleken met vorig jaar.
Voorspellingen van AIReF
Er zijn andere, modernere en geavanceerdere leidende indicatoren. Bijvoorbeeld het automatische model voor het voorspellen van de evolutie van het bbp (bruto binnenlands product) van AIReF (de onafhankelijke autoriteit voor fiscale verantwoordelijkheid). Deze bevat de economische gegevens die tijdens elke periode van een selectie worden gepubliceerd (bedrijfsverkopen, werkloosheid, lonen, energieverbruik, invoer…), en biedt een schatting die wordt bijgewerkt telkens wanneer een van de cijfers bekend is.
In de afgelopen dagen heeft het AIReF-model het record verzameld van bijna 20,4 miljoen werknemers die zijn aangesloten bij de sociale zekerheid en de PMI-enquêtes van industriële bedrijven. Zijn verwachting is dat de economie in het eerste kwartaal met 0,7% zal groeien, meer dan het dubbele van wat onlangs door de Spaanse Bank werd voorspeld, namelijk 0,3%.
De arbeidsmarkt
Er zijn nog andere positieve cijfers over het eerste kwartaal die al bekend zijn. De toename van werknemers in de sociale zekerheid, voor het eerst in de geschiedenis van Spanje, tot bijna 20,4 miljoen. Dit record is volgens José Ignacio Conde-Ruiz, professor aan de Complutense Universiteit van Madrid “een duidelijk teken dat de groei van het BBP versnelt”.
Achter de arbeidsmarktgegevens schuilt juist de weerstand van de consumptie van huishoudens tegen de schade van inflatie, de groeiende winsten van bedrijven die hebben geprofiteerd van prijsstijgingen om de marges te verbeteren, de investeringen die zijn binnengekomen en worden verwacht van het herstelplan of de aantrekkingskracht van toerisme, begunstigd door de matiging van de stijging van de energieprijzen op de internationale markten en door de overheidsmaatregelen die deze bijna twee jaar hebben opgevangen.
Werkloosheid
“De werkloosheid daalde vorige maand met 48.800 mensen (-7,9% jaar-op-jaar), meer dan verwacht door BBVA Research (-6.000 mensen). Dat was de grootste daling in een maand maart sinds 2004. De seizoenscomponent buiten beschouwing latend is de werkloosheid naar schatting met 53.000 mensen gedaald. Dat is 20.000 meer dan in februari, en is al zes maanden aan het dalen’, schrijft het analistenteam van de bank in haar laatste rapport over de arbeidsmarkt.
Spanje lijdt onder een structurele werkloosheid die hoger is dan in de rest van de grote economieën in de eurozone, iets meer dan 12%, maar de evolutie van de arbeidsmarkt sinds de pandemie is beter.
Vermindering tijdelijke werkgelegenheid
“Hoewel de inflatie de koopkracht van werknemers aantast, doet ze dat niet met die van gepensioneerden, en bovenal verbeteren de voordelen van bedrijven. Laten we niet vergeten dat alle recente gegevens (van de Bank van Spanje, de Belastingdienst, zelfs de ECB) laten zien dat de bedrijfswinsten het afgelopen jaar buitengewoon zijn gegroeid, inclusief ‘kmo’s’ en zelfstandigen (niet allemaal)”, somt de econoom Eduardo Garzon op.
“Dit had een gunstig klimaat kunnen bieden voor bedrijven en zelfstandigen om meer mensen aan te nemen en zo hun personeelsbestand te versterken en de kwaliteit van hun product (vooral in de dienstensector) te verbeteren”, vervolgt hij. En al deze factoren worden teruggevoerd door de drastische vermindering van tijdelijke werkgelegenheid en door de grotere stabiliteit die is bereikt door de arbeidshervorming van 2021. Die bieden gezinnen zekerheid bij het nemen van economische beslissingen.
“De arbeidshervorming heeft tijdelijke inhuur van personeel afgestraft en voorrang gegeven aan contracten voor onbepaalde tijd. Bedrijven ontslaan minder vaak mensen, wat zorgt voor meer stabiliteit voor degenen die worden aangenomen”, voegt Garzón toe.
Schokmaatregelen
De bescherming van inkomen met schokplannen is een andere pijler voor economische activiteit in het land. De regering beweert dat de inkomensgerichte maatregelen 40% van de inflatieschade voor de armsten hebben weggenomen. De som van deze gerichte maatregelen en die van de prijzen in het algemeen (belastingverlagingen, brandstofkortingen…) zou 60% van de het koopkrachtverlies van gezinnen met een lager inkomen in 2022 hebben weggenomen.
De prijsmaatregelen die alle burgers in gelijke mate treffen, hebben het koopkrachtverlies in alle inkomensklassen min of meer in dezelfde mate opgevangen. Gerichte maatregelen hebben echter een verschil gemaakt en de bescherming van de armste huishoudens verbeterd. Vooral bij de 20% gezinnen met het laagste inkomen, zo blijkt uit berekeningen van het ministerie van Economische Zaken zelf.
Export
Sommige van deze algemene maatregelen en andere rechtstreekse steun aan bedrijven en in het bijzonder aan sectoren zoals de landbouw of de industrie hebben het concurrentievermogen van de export van Spaanse bedrijven vergroot. Vooral door de lagere energiekosten gedurende de hele crisis ten opzichte van Frankrijk, Duitsland of Italië. Op deze manier heeft de buitenlandse sector, waaronder het intense moment van herstel van het toerisme, voortdurend bijgedragen aan de economische groei.
“In een complexe internationale context blijft de Spaanse economie sterk groeien, worden er banen van hogere kwaliteit gecreëerd en consolideert Spanje zichzelf als een van de meest aantrekkelijke bestemmingen voor buitenlandse investeringen”, zei minister Calviño van Economische Zaken op dinsdag.
Bankensector
Tot slot treft de financiële onrust van de afgelopen weken, na het faillissement van de Silicon Valley Bank in de Verenigde Staten of de Zwitserse bank Credit Suisse, de eurozone minder dan andere economische regio’s.
Lees ook: “Absoluut” geen besmettingsgevaar bij Spaanse banken
“De Europese banksector is goed bestand tegen financiële stress dankzij een hoog kapitaal- en liquiditeitsniveau en een bedrijfsmodel met een gediversifieerd klantenbestand. Dit is grotendeels te danken aan de hervormingen van de regelgeving die de afgelopen jaren zijn doorgevoerd, evenals aan een solide toezichtregime. Dit alles positioneert de Europese banken relatief gunstig in het licht van renteverhogingen.