Het is goed mogelijk dat er Chinees kapitaal in deze Spaanse bedrijven zit, maar die veronderstelling kunnen wij op basis van de tot nu toe geraadpleegde bronnen voor dit artikel niet staven. Feit is wel dat het aantal enorme varkensvleesbedrijven (groter dan 2.000 varkens) sterk groeit in met name de dunbevolkte gebieden in het Spaanse binnenland. Die bedrijven leveren hun vlees aan China, waar de vraag naar varkensvlees sterk groeiende is.
Tientallen bedrijven zijn erbij gekomen in autonome regio’s zoals Castilla-La Mancha, Castilla y León en Andalusië, waar steeds meer omwonenden zich verzetten tegen de gevolgen van watervervuiling, geuren en uitstoot.
Een voorbeeld is het voornemen van de vestiging van het grootste varkensvleesbedrijf van Spanje bij het dorpje Dehesas de Guadix (Granada) dat 419 inwoners heeft. Het bedrijf zal 50.000 plekken hebben, wat goed is voor 125.000 varkens per jaar. Met een waterconsumptie van 237.482 kubieke meter per jaar. Het water hiervoor wordt gehaald uit de Guadiana Menor, de Rambla Matanza en afzonderlijke bronnen. Deze hoeveelheid is gelijk aan de consumptie van drieduizend inwoners op jaarbasis. Dat is acht keer de bevolking van Dehesas de Guadix, dat in een regio ligt die wordt aangemerkt als semiwoestijn.
In de provincie Zamora, in het noordwesten van Spanje, wonen 177.400 mensen en 424.000 varkens. In het kleine dorp Noviercas (Soria) met 155 inwoners zal een groot bedrijf 23.500 koeien houden. Dit type landbouw- en veeteeltbedrijven vormen een invasie in de dunbevolkte landelijke regio’s zoals Castila y León en met name Castilla-La Mancha.
Dit type bedrijf heeft een grote impact op de ontvolking van het platteland en het milieu. Volgens Europarlementariër voor de partij Equo, Florent Marcellesi vormen de groei en verspreiding van de macroboerderijen een probleem voor het land en zorgen voor een daling van de werkgelegenheid in de veehouderij. De bedrijven zijn sterk gemechaniseerd en er is sprake van een massaproductie waar weinig mensen aan te pas komen. De bedrijven komen af op gebieden waar de sociale mobilisatie laag is en de wetgeving erg tolerant omdat de autoriteiten in dunbevolkte gebieden op zoek zijn naar inkomsten. Een werknemer kan in een dergelijk bedrijf 5.500 varkens grootbrengen. De afgelopen jaren verdwenen in Spanje ongeveer zesduizend kleine extensieve veehouderijen.
Subsidies
Naast de nadelen voor de werkgelegenheid in de gebieden waar de bedrijven zich vestigen, genereren ze grote hoeveelheden afval, slechte geuren en watervervuiling. Toch proberen de autonome regio’s dit type bedrijven aan te trekken. Castilla-La Mancha deelt zelfs een reeks subsidies uit voor grote landbouwbedrijven in de varkenssector, want die zouden strategisch zijn voor de regio. Voor de subsidieregeling kwamen er gemiddeld vier projecten bij, erna gaat het om al bijna honderd.
Methaan en ammoniak
Net op het moment dat in het westen steeds meer bewustzijn ontstaat over de enorme impact van vleesconsumptie op de gezondheid van de mens en op die van het klimaat, groeit het aantal grote vleesbedrijven in Spanje. Die verbruiken een enorme hoeveelheid natuurlijke hulpbronnen met een kolossale afvalproductie als resultaat. Elk van de honderdduizenden varkens die gedood worden om ons van vlees te voorzien gebruikt tijdens zijn leven ruim vijfduizend liter water, genereert 2.150 liter mest, een kilo ammoniak en bijna twee kilo methaan, een gas met veel meer broeikaseffect dan CO2.
De vleesfabrieken vormen een onduurzame ontwikkeling en verbruiken gigantische hoeveelheden water in gebieden die van nature al droog zijn en die als gevolg van de opwarming van de aarde nog droger zullen worden. Ze genereren bovendien grote hoeveelheden purines (mix van vaste en vloeibare uitwerpselen) die het water vervuilen met nitraten en nitrieten, stank veroorzaken en insecten aantrekken. Het veelvuldig toedienen van antibiotica zal eveneens zijn sporen achterlaten in het afvalwater en in waterbronnen.
Dan is er nog het aspect dierenwelzijn en ethiek. De dieren in dit soort bedrijven leven niet in de beste omstandigheden voordat ze naar de slacht worden gebracht.
In de meeste regio’s waar veel van deze bedrijven staan, groeit het sociale protest tegen deze ontwikkeling en hier en daar met resultaat. Petities via internet of demonstraties hebben er in Guadalajara toe geleid dat grote varkensboerderijen in Riofrio del Llano, Brihuega en Cincovillas er niet kwamen. Wel worden er grote veefabrieken geopend in Alcoroches, Pobo de Dueñas, Setiles, Poveda de la Sierra, Tordesilos, Luzón, Traíd en Castellar de la Muela.
Om de verschillende actiegroepen die er op dit gebied bestaan beter te coördineren is de nationale groep Stop Industriële Veeteelt opgericht die afzonderlijke groepen in Andalusië, Aragón, Castilla-La Mancha, Castilla y León, Murcia en Valencia bijeenbrengt.
Spanje grootste varkensstapel in Europa
Spanje is de derde grootste exporteur van varkensvlees ter wereld en komt net na de Verenigde Staten en China. 37% van de dieren die voor menselijke consumptie in Spanje worden gehouden zijn varkens en de sector is goed voor 14% van de totale landbouwproductie. Met 30,1 miljoen dieren heeft Spanje de grootste varkensstapel van Europa, zo blijkt uit de laatste gegevens van Eurostat.
Zie de video op deze pagina met drone-opnames van de enorme impact op het milieu van grote varkenshouderijen. De drone zoomt in op een varkensbedrijf in Catalonië.