De gesprekken vormen de laatste poging van het staatshoofd om nieuwe verkiezingen af te wenden. De resultaten van de verkiezingen van afgelopen november waren zo gefragmenteerd dat het de vier grootste partijen tot nu toe niet is gelukt een nieuwe regering te vormen.
Felipe VI vroeg als eerste Mariano Rajoy, leider van de Spaanse Volkspartij (PP) als formateur op te treden. De PP was de partij met de meeste stemmen. Rajoy wees het koninklijke verzoek echter af omdat hij vreesde te weinig steun te zullen krijgen als nieuwe regeringsleider.
Akkoord
De tweede ronde met gesprekken vijftien dagen later vroeg koning Felipe de leider van de tweede grootste partij PSOE, Pedro Sánchez om een nieuwe regering samen te stellen. Deze accepteerde het verzoek en kwam al vrij snel tot een akkoord met de nieuwe centrumpartij Ciudadanos, die wordt aangevoerd door Albert Rivera.
Geen werkbare coalitie mogelijk
Op 4 maart bleek echter in twee stemrondes dat Sánchez als nieuwe premier van Spanje in coalitie met Ciudadanos op te weinig steun kon rekenen binnen het Spaanse parlement. Vele gesprekken, mogelijke samenwerkingsverbanden tussen partijen, eventueel nog met de uiterst linkse partij en eveneens nieuwkomer Podemos, later is er nog steeds geen werkbare coalitie mogelijk.
Ontbinden parlement
Mocht de Spaanse koning nadat hij morgen aan het einde van de middag als laatste het gesprek met Mariano Rajoy heeft gehad, nog steeds als onmogelijk toeschijnen dat er snel een akkoord kan komen, dan zal hij besluiten het parlement te ontbinden. Dan volgen er nieuwe verkiezingen op 26 juni aanstaande.
Beperkte mogelijkheden
De kans lijkt erg groot te zijn dat dit scenario plaats gaat vinden. Het is nog wel mogelijk dat Felipe een andere partijleider als formateur aanwijst, al zou hij maandag gezegd hebben dat hij het ‘als zeer onwaarschijnlijk acht’ dat er binnen de komende uren een akkoord komt. Toch blijkt hij volgens Spaanse media ook vastbesloten te zin om tot de laatste seconde nieuwe verkiezingen te voorkomen al is hij zich bewust van de beperkte mogelijkheden daartoe in de huidige samenstelling van het parlement en gezien de recente gebeurtenissen tijdens alle onderhandelingen. Er zijn ruim vier maanden voorbij sinds de verkiezingen en binnen die vier maanden is het akkoord tussen de PSOE en Ciudadanos het enige substantiële dat er heeft plaatsgevonden.
Peilingen
Een recente peiling door het dagblad Público wees uit dat PP als er nu verkiezingen gehouden zouden worden 110 zetels zal halen tegenover 123 bij de laatste verkiezingen op 20 december. PSOE komt op 72 zetels (90), de samenwerkende partijen Podemos en IU komen op 92 zetels (71 en Ciudadanos op 51 (40). Mochten de linkse partijen allemaal gaan samenwerken zoals dat in veel gevallen al tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van mei vorig jaar is gebeurd, dan komen ze uit op slechts een half miljoen stemmen minder dan de conservatieve Partido Popular die tot nu toe de grootste is. Een linkse alliantie zou meer stemmen halen dan de PSOE bij nieuwe verkiezingen.