Vanaf het moment dat het coronavirus het menselijk lichaam binnenkomt, is het in staat om zich binnen 24 uur wel tot 100 duizend keer te kopiëren. Het schrijft zichzelf als het ware steeds over op een nieuw papier. Bij dit overschrijven wordt hier en daar een letter gemist, te veel of niet goed geschreven. Een bestudering van al deze letterfoutjes maakt het voor wetenschappers mogelijk om de geschiedenis van het coronavirus in kaart te brengen.
Patiënt zero bestaat niet
Wetenschappers van het Instituto de Salud Carlos III in Madrid hebben een studie gemaakt van de eerste 28 coronagnomen in Spanje. Daarbij hebben zij geconcludeerd dat er nooit sprake is geweest van één ‘patiënt zero’, maar dat het virus zich tegelijkertijd op verschillende plaatsen heeft geopenbaard nadat het in februari is meegereisd met gastheren vanuit het buitenland. Toen het hoofd van het technisch crisiscomité Fernando Simón op 23 februari liet weten dat er van corona in Spanje geen enkele sprake was, vermenigvuldigde het virus zich er naar alle waarschijnlijkheid al lustig op los.
De eerste 28 coronagnomen die in Spanje voorkwamen, behoren tot de drie grote families S, G en V die wereldwijd geïdentificeerd zijn en een gemeenschappelijk voorvader hebben die zich rond 24 november vorig jaar in Wuhan openbaarde. Virussen uit de S-familie, waar 13 Spaanse coronagnomen afkomstig van zijn, moeten rond 14 februari al in Spanje hebben gecirculeerd en een twaalftal coronagnomen van de G-familie moet al rond 18 februari in Madrid zijn weg hebben gevonden. Vanuit Spanje zijn de virussen uit de S-familie vermoedelijk naar nog zes andere landen overgebracht.
Volgens viroloog José Alcamí kan er van een patiënt zero geen sprake zijn als een virus zich al zo wijd heeft verspreid. Uit een analyse van de eerste drie Spaanse coronagnomen concludeert een onderzoeksteam van Alcamí dat het virus minimaal vijftien verschillende ingangen in Spanje moet hebben gevonden.
Op 1 februari werd de eerste coronabesmetting in Spanje geregistreerd. Het betrof een Duitse toerist op het Canarische Eiland La Gomera. De man was met een aantal collega’s in München op cursus geweest waar ook een collega uit China met familie in Wuhan aanwezig was. De tweede besmetting betrof die van een Britse toerist in Palma de Mallorca die besmet was geraakt in de Alpen. Beiden mannen werden geïsoleerd en snel uit het ziekenhuis ontslagen, waardoor de Spaanse autoriteiten op 23 februari nog in de veronderstelling waren dat Spanje coronavrij was. Het Europees Centrum voor Ziektepreventie en -controle (ECDC) waarschuwde op 18 januari al voor het feit dat er vanaf Wuhan wekelijks nog zes directe vluchten naar Parijs en Londen en nog eens drie naar Rome vertrokken. Met die vluchten zijn een groot aantal ‘patiënten zero’ naar Europa gekomen.