De ex-militairen kwamen deze week al eerder in opspraak door een brief die zij aan koning Felipe hebben gestuurd, waarin zij de motie van wantrouwen tegen de regering ondersteunen. Minister Robles wil nu laten onderzoeken of er in deze chatgroep van de ex-militairen een strafbaar feit is gepleegd door mensen die claimen ‘militairen in actieve dienst’ te zijn, maar dit niet meer zijn.

'Neerschieten van 26 miljoen klootzakken'

Aan haar verzoek voegde zij informatie toe die woensdag werd gepubliceerd door de online nieuwsbron Infolibre, met uitspraken als ‘Er zit niets anders op dan te beginnen met het neerschieten van 26 miljoen klootzakken’ of ‘Wat balen dat we niet meer actief zijn, en een vlucht – met wapens- kunnen uitvoeren van de schietbaan Las Bárdenas tot het hoofdkwartier van die klootzakken’, daarmee doelend op de Catalaanse Nationale Vergadering (ANC). 

Redden van de eer van de strijdkrachten                                                                                                                                                Robles benadrukte in haar schrijven dat ‘het de taak van het Openbaar Ministerie is om de mogelijke misdrijven te onderzoeken, ter 'verdediging van de wet', en om ‘de eer en de publieke waardering van de strijdkrachten en de mannen en vrouwen die er deel van uitmaken en die de in artikel 8 van de Grondwet vastgelegde functies vervullen, te waarborgen’.

Korte metten

De interventie van minister Robles dinsdag in de plenaire vergadering van het Congres, waarbij ze kritiek uitte op de gepensioneerde militairen die ‘het staatshoofd proberen te betrekken bij het schenden van de politieke neutraliteit van de strijdkrachten’, was er volgens bronnen op gericht om snel korte metten te maken met de bijval voor het initiatief. 

Initiatief al in maart gestart

Luitenant-kolonel José Ignacio Domínguez, onderdeel van Promotie XIX van de luchtmacht, legde in een interview met Cadena SER uit dat ze in maart al zijn begonnen met het bespreken van ‘de mogelijkheid van een militaire staatsgreep, gesteund door de koning’, net zoals die van 23 februari 1981. Toen ze concludeerden dat het onhaalbaar was, hebben de ex-militairen overwogen om ‘een audiëntie bij de koning’ aan te vragen. Uiteindelijk kozen ze ervoor en om een brief te sturen, en meer gelijkgestemden bij hun actie te betrekken.

De initiatiefnemer van de eerste brief was kapitein José Manuel Adán Carmona, die uit het leger stapte en bij het ministerie van Economie en Financiën ging werken. Vervolgens kwam er steun vanuit de landmacht via generaal-majoor Francisco Fernández Sánchez, die in 2006 om onbekende reden werd ontslagen. In de kladversie van de tweede brief werd gesuggereerd dat de koning de bezorgdheid van de militairen over de vermeende bedreiging van de Spaanse eenheid zou delen. In de definitieve versie is de zin geschrapt. 

Link met VOX

Volgens Domínguez leefde ‘deze haat nooit eerder’ in de groep van gepensioneerde militairen en is het gedachtengoed van de ultrarechtse partij VOX de aanleiding. Een van de leden uit de chatgroep stuurde een spraakbericht rond van de partijleider, waarin hij zich voorstelde en zei: ‘Ik heb gehoord dat jullie een groep zijn die het verdient om begroet te worden. Een omhelzing voor iedereen en ‘Leve Spanje!".

Partijwoordvoerder van Vox, Iván Espinosa de los Monteros, zei dat deze boodschap niet specifiek gericht was aan deze WhatsApp-groep, maar dat deze via vele chats rondgestuurd werd. Macarena Olona, nummer twee van de partij, gaf na een gespannen debat uiteindelijk toe dat deze militairen ‘vanzelfsprekend bij onze groep horen.’

Pablo Iglesias ziet geen bedreiging

Pablo Iglesias, tweede vicepresident van de Spaanse regering en leider van Podemos, bagatelliseerde de inhoud van de chat. ‘Zij bedreigen niet wie ze willen, maar wie ze kunnen’, zei hij in een interview op de Spaanse tv-zender TVE. ‘Wat deze heren zeggen in de chat, met pensioen, op leeftijd en met een paar drankjes te veel op, vormt geen enkele bedreiging’, voegde hij eraan toe.

Iglesias verwees ook naar hun brief aan de koning en verzekerde dat ‘als een aantal Franco-aanhangers denkt dat ze de koning een gunst bewijzen door hem te omringen met het Franco-regime, ze niet begrijpen dat dit er juist toe bijdraagt dat steeds meer Spanjaarden zich republikein voelen’. De vicepresident ziet de brieven als poging zijn om de koning in een "absurd ongemakkelijke" situatie te brengen en is ervan overtuigd dat hij de brief niet eens zal lezen.